Grauwe kiekendief gebaat bij grootschalige akkers Flevoland

Bericht uitgegeven door Werkgroep Grauwe Kiekendief [land] op [publicatiedatum]

Flevoland is na Groningen de belangrijkste provincie voor de grauwe kiekendief. De kiekendieven weten dat zelf ook: de Oost-Groningse broedvogels komen er regelmatig een kijkje nemen…

Kiekendieven van Flevoland
Provincie Flevoland voert fier een kiekendief in haar logo. En terecht, onze jongste provincie is lang van grote betekenis geweest voor de kiekendieven. Toen Flevoland in de jaren ’60 en ’70 werd ontgonnen, wemelde het er van de bruine, grauwe en blauwe kiekendieven. Vooral de grauwe kiekendief profiteerde van de ontginningslandbouw met koolzaad en de jonge bosaanplant. Ook al worden de topaantallen van 20 tot 45 broedparen in de jaren ’70 niet meer gehaald, de akkerbouwgebieden zijn van essentieel belang gebleven voor de grauwe kiekendief.

Basisbehoeften: voedsel en veiligheid
Grauwe kiekendieven hebben net als alle dieren hebben twee basisbehoeften: voedsel en veiligheid. Voldoende voedsel voor zichzelf en om hun jongen groot te brengen, en een veilige plek om te nestelen en om te rusten.

De grootschalige graanakkers voorzien in de basisbehoefte van een veilige broedgelegenheid: in zo’n uitgestrekt veld met dichte begroeiing is het nest, dat op de grond wordt gemaakt, lastig te vinden voor predatoren. De nesten met jongen worden tegen eventuele predatie beschermd door het plaatsen van een beschermingskooi.

Akkerranden en natuurbraakpercelen voorzien in de tweede basisbehoefte van de vogels, namelijk voedsel. Veldmuizen vormen het hoofdvoedsel van de grauwe kiekendief. In de akkerranden die met een gras- en kruidenmengsel worden ingezaaid en die meerdere jaren blijven liggen, komen veldmuizen voor. Het Flevo-landschap heeft bij De Paddenpoelen een speciale ‘Vogelakker’ ingezaaid, die frequent wordt bezocht door jagende kiekendieven.

Populatieontwikkeling
Naast Groningen is Flevoland de enige provincie waar jaarlijks grauwe kiekendieven broeden. Tot op heden zijn er dit broedseizoen vier broedparen in Flevoland gelokaliseerd.

In bovenstaande grafiek is het belang van Flevoland tot begin jaren ’80 duidelijk zichtbaar. De stijgende lijn na 1990 komt geheel voor rekening van de Oost-Groningse populatie. Zij profiteerden van het Groninger Model van de combinatie van nestbescherming en aanleg van akkerranden en natuurbraakpercelen.

Andere kiekendieven zien de kansen
Dat het Flevolandse landschap potentie heeft, laten de Oost-Groningse kiekendieven zien. GPS-loggervogels ‘Marc’ en ‘Edwin’ hebben op de heen- en terugreis van hun overwintering in Afrika uitgebreid in Flevoland rondgekeken. Zij bezochten er de bekende broedgebieden van grauwe kiekendieven. Vermoedelijk verkenden zij de mogelijkheden om in Flevoland hun jongen groot te kunnen brengen. Uiteindelijk hebben beide toch weer in Groningen hun nest gebouwd. Maar wie weet, met een klein duwtje in de rug zou ook Flevoland zich kunnen verheugen op een groeiend aantal broedparen van deze sierlijke roofvogel.

Tekst: Oike Vlaanderen, Werkgroep Grauwe Kiekendief