Nieuwe natuurwet: wilde orchideeën in uw vensterbank?
FLORONBericht uitgegeven door FLORON [land] op [publicatiedatum]
Het is u vast niet ontgaan: staatssecretaris Bleker werkt aan een nieuwe natuurwet. Naast de aangekondigde drastische bezuinigingen op natuur betekent dit een tweede dreun, omdat voor veel planten- en diersoorten de bescherming flink wordt teruggeschroefd. Zo is het straks niet meer strafbaar om wilde planten uit te steken en hoeft in het terreinbeheer en bij bouwprojecten met de meeste soorten orchideeën geen rekening meer te worden gehouden.
Al een aantal jaren geleden is besloten om de huidige Flora- en Faunawet, de Natuurbeschermingswet en de Boswet samen te voegen. Het idee hierachter was dat de natuurbescherming effectiever, efficiënter en eenvoudiger zou worden. Hier is op zich niks mis mee. Maar het huidige kabinet grijpt dit aan om tegelijkertijd de bescherming van veel natuurwaarden op te heffen. Soortenbescherming Nederland heeft grote bezwaren tegen de huidige voorstellen. In een aantal Natuurberichten worden deze toegelicht.
Planten
In de Flora- en faunawet is een groot aantal planten beschermd, waaronder diverse soorten orchideeën. De verspreiding van orchideeën is afhankelijk van een aantal aspecten, waaronder de mogelijkheid om een ‘samenwerking’ (symbiose) aan te gaan met bepaalde schimmels in de vorm van een mycorrhiza. De orchideeën hebben de schimmels nodig om het zaad te laten uitgroeien tot een nieuwe plant. Veel soorten blijken kritisch in de precieze omstandigheden waarin deze samenwerking succesvol kan zijn. De meeste orchideeën zijn daarom zeldzaam en hun groeiplaats is kwetsbaar. In het huidige wetsvoorstel wordt de bescherming van groeiplaatsen van orchideeën opgeheven, uitgezonderd die van groenknolorchis en de, al decennia niet meer waargenomen, zomerschroeforchis. Dit betekent dat er, ondanks de kwetsbaarheid van deze soorten en de brede waardering hiervoor onder de bevolking, dus geen rekening meer hoeft te worden gehouden met de meeste soorten orchideeën in het terreinbeheer en bij bouwprojecten. Voor bedreigde plantensoorten van de Rode Lijst zou bescherming van groeiplaatsen in de wet moeten worden verankerd.
Daarnaast speelt nog een ander probleem: het uitsteken van planten. Elk jaar zijn er weer veel meldingen van terreinbeheerders dat zeldzame planten worden uitgestoken en worden meegenomen. Hier gaat het met name om orchideeën. Wanneer het verbod hierop komt te vervallen, verwachten wij dat dit nog veel vaker zal gaan gebeuren. Zonder dat daartegen kan worden opgetreden! Voor het behoud van deze planten voor de terreinen waar ze groeien, pleiten wij er voor om tenminste een algemeen verbod voor het uitsteken en vervoeren van orchideeën en andere bedreigde soorten op te nemen in de nieuwe natuurwet.
Dan kunnen we búiten in natuurterreinen blijven genieten van wilde orchideeën en bínnen op de vensterbank van hun gekweekte verwanten uit de tropen.
Soortenbescherming Nederland laat van zich horen. U ook? Laat staatssecretaris Bleker uiterlijk vrijdag 18 november via deze link weten wat u vindt van de nieuwe natuurwet. Klik hier voor de wetteksten en de toelichting hierop. Via een enquete op de website van Natuurmonumenten kunt u ook uw mening geven over de nieuwe natuurwet.
Soortenbescherming Nederland is een samenwerkingsverband van EIS-NL (insecten), Floron (planten), Stichting RAVON (reptielen, amfibieën en vissen), De Vlinderstichting (vlinders en libellen), Vogelbescherming Nederland (vogels) en Zoogdiervereniging (zoogdieren).
Tekst en foto's: Wout van der Slikke, Floron