Uitlopend groen versierd met satijn

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging [land] op [publicatiedatum]

Onder het uitlopend groen van Meidoorn, Sleedoorn en Iep zijn op dit moment een aantal soorten satijnzwammen te vinden. Echte voorjaarspaddenstoelen, die zoals zoveel satijnzwammen wel moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn.

Door de voorjaarsbuien zijn paddenstoelen niet meer alleen te vinden in moerassen en venen, maar laten ze zich ook weer op andere plekken zien. Vaak betreft het echte voorjaarspaddenstoelen en deze zijn dikwijls te vinden onder de nu uitlopende bomen en struiken waar ze bij horen. Zo verschijnen er rond deze tijd een aantal soorten satijnzwammen in bosranden en onder hagen.

Satijnzwammen worden zo genoemd omdat hun hoeden vaak als satijn glanzen. Ze omvatten een grote en zeer diverse groep paddenstoelen die in allerlei maten en kleuren in grasland maar ook in bosranden en bossen kunnen voorkomen. Satijnzwammen zijn vooral te herkennen aan hun roze, hoekige sporen. Om deze sporen te bekijken is natuurlijk wel een microscoop nodig. Er zijn tot nu toe meer dan 200 soorten en ondersoorten satijnzwammen gevonden in Nederland en dit aantal neemt nog altijd toe. Het aantal soorten satijnzwammen dat in het voorjaar gevonden kan worden is beperkt. Het gaat dan vaak om de Harde voorjaarssatijnzwam (Entoloma clypeatum) die in bosranden of onder hagen van Meidoorn en Sleedoorn groeit. 

Op het Woldstrand in de provincie Flevoland werden het afgelopen weekend echter grote groepen satijnzwammen aangetroffen in een bosrand waar uitsluitend iepen stonden. Microscopisch onderzoek toonde aan dat het hier ging om de zeer zeldzame Slanke voorjaarssatijnzwam (Entoloma aprile) die in Nederland als bedreigd op de Rode Lijst van paddenstoelen staat.

De Slanke voorjaarssatijnzwam, die uitsluitend onder iepen groeit, is lastig te onderscheiden van de Harde voorjaarssatijnzwam, zeker als het gaat om gemengde bosranden waar Meidoorn, Sleedoorn en Iep door elkaar staan. In Nederland wordt onder Iep in het voorjaar soms ook de Zilverige satijnzwam (Entoloma saundersii) gevonden. Deze zeldzame soort laat zich een enkele keer in het westen van ons land zien.

Tekst: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto's: Menno Boomsluiter; Martijn Oud