Een bijzondere specht in de achtertuin
Sovon Vogelonderzoek NederlandBericht uitgegeven door SOVON Vogelonderzoek Nederland op dinsdag 27 september 2011
De laatste weken worden er veel draaihalzen gemeld. De draaihals is een van de zes spechtensoorten die in Nederland voorkomen. Hij is echter wel een beetje een vreemde eend in de bijt. Alleen tijdens de broedperiode zitten draaihalzen vaak, zoals de andere spechten, tegen een boomstam; de rest van het jaar zie je ze vaker op de grond.
Het gros van de Nederlandse spechten (kleine, middelste en grote bonte specht) is zwart-wit met een toefje rood. Daarnaast komen de zwarte en de groene specht voor. De draaihals is een beetje een buitenbeentje met zijn bruine camouflagekleuren. De vraag is misschien wel of de draaihals echt wel een specht is, want hij zit niet zoals andere spechten altijd tegen de stam van een boom. Sterker nog, hij zit zelden in of tegen bomen. Alleen in de broedtijd gedraagt hij zich als een specht: draaihalzen broeden net als de andere spechten in boomholtes. De rest van het jaar zit hij veelvuldig op de grond.
De draaihals is als broedvogel in ons land bijna helemaal verdwenen. Alleen op de Veluwe kunnen nog een paar verdwaalde paartjes tot broeden komen. In 2010 werden er slechts veertien geldige territoria genoteerd. De draaihals staat dan ook in dieprood op de Rode Lijst en is heel hard op weg om ons land als broedlocatie de rug toe te keren.
In deze tijd van het jaar is het echter heel goed mogelijk om een draaihals op trek waar te nemen. Met enige regelmaat duiken ze op in tuinen waar ze op het gazon op zoek zijn naar mieren, hun belangrijkste voedsel. Als u een huismusgrote vogel met een donkerbruine streep over de rug in uw gazon ziet pikken, dan mag u licht in paniek raken want dan kijkt u naar een draaihals.
Op de website van SOVON kunt u goed zien waar de Nederlandse draaihalzen (nog) tot broeden komen en waar ze in de trektijd zoal gemeld worden (in bijna heel Nederland dus). Op waarneming.nl kunt u zien waar hij de laatste weken zoal gezien is.
Tekst: Harvey van Diek, SOVON Vogelonderzoek Nederland
Foto: Saxifraga-Janus Verkerk