Het is spechtentijd

Bericht uitgegeven door SOVON Vogelonderzoek Nederland op dinsdag 8 maart 2011

Maart is de zogenaamde bosmaand. De meeste bosvogels zijn deze maand het actiefst. Mezen, klevers en kruipers laten hun lentekriebels de vrije loop. Dat geldt ook voor de spechten. Het is vechten geblazen om de beste broedbomen. Flink veel roffelen: dat maakt indruk op de soortgenoten. Tegenwoordig is het zelfs mogelijk om vijf verschillende soorten spechten op één dag te zien of te horen.

In ons land komen zes verschillende soorten spechten voor. De middelste bonte specht is een relatieve nieuwkomer; de draaihals is als broedvogel nagenoeg uitgestorven in ons land. Met veel moeite zijn de kleine, middelste en grote bonte specht, de zwarte en groene specht in ons land te zien of te horen.

In een klein aantal bossen, zoals bij Nijmegen, komen al deze vijf spechten voor. Sinds 2008 is de middelste bonte specht broedvogel op de Nijmeegse stuwwal geworden. De andere vier spechtensoorten komen hier al vele jaren voor. Inmiddels heeft de middelste bonte zich in rap tempo over met name de oostelijke helft van ons land verspreid. Er worden momenteel bijna wekelijks nieuwe locaties gevonden. Bijzonder natuurlijk als u zich bedenkt dat deze Oost/Midden-Europese soort pas sinds midden jaren negentig vaste voet op Nederlandse bodem heeft gekregen. In zo’n 15 jaar tijd is de stand spectaculair toegenomen tot misschien wel over de 200 territoria die we dit jaar gaan halen.

Het is heel snel gegaan met de middelste bonte specht. Hij heeft een voorkeur voor oude loofbomen met een ruwe stam, zoals eik, berk en populier. Vanuit de ons omringende landen is de soort opgerukt tot ver binnen onze landsgrenzen en recent is er bijvoorbeeld al eentje waargenomen in Bunnik in de provincie Utrecht. Gericht zoeken op geschikte plekken, maar ook op ogenschijnlijk minder geschikte locaties heeft al verschillende nieuwe territoria opgeleverd. Op de soortenpagina van de SOVON-site is de opmars van de middelste bonte specht als broedvogel heel duidelijk in beeld gebracht. In Limburg en Overijssel, belangrijke kerngebieden, worden zelfs al jaarlijkse simultaantellingen gehouden.

Als u dan toch op de soortenpagina van de SOVON-site bent, neem dan ook even een kijkje bij de andere spechtensoorten om te zien hoe hun trend er uit ziet.

Tekst: Harvey van Diek, SOVON Vogelonderzoek Nederland
Foto's: Marek Szczepanek, GNU-licentie voor vrije documentatie; Martin Hierck (thumbnail, grote bonte specht)