Gele waas op auto is geen gif

Bericht uitgegeven door De Natuurkalender op [publicatiedatum]

De afgelopen dagen is er op verschillende plaatsen in Nederland onrust ontstaan omdat mensen een gelige aanslag aantroffen op hun auto. Met de problemen rond Moerdijk nog in het achterhoofd dacht men aan gif. Politie en brandweer werden op diverse plaatsen ingeschakeld. Het gaat echter gewoon om het pollen van els. Het verschijnen van het pollen is niet zoals wordt gesuggereerd zeer vroeg maar zelfs aan de late kant vanwege de zeer koude december.

Afgelopen vrijdag meldden we dat 8 januari het eerste elzenpollen door het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) in de pollenval was waargenomen. De pollenconcentraties waren toen nog laag maar we spraken al de verwachting uit dat pollenconcentraties in de buurt van elzen konden oplopen. Dat is precies wat er afgelopen weekend in grote delen van het land gebeurd is. De uit het buitenland afkomstige elzen kwamen in grote delen van het land tegelijkertijd in volle bloei. In diverse provincies waaronder Gelderland, Brabant en Utrecht kwamen daarop bij media en hulpdiensten diverse telefoontjes binnen van verontruste mensen. Ze hadden een gelig laagje op hun auto aangetroffen en wisten niet wat het was. Het kon geen woestijnzand zijn want daarvoor was het te fijn. Door de recente gifbrand in Moerdijk en de daaropvolgende onzekerheid over of er nu wel of niet gif in de lucht terecht was gekomen dachten mensen dat het gele goedje gif zou kunnen zijn.

Niet vroeg maar juist laat
Het blijkt echter gewoon om elzenpollen te gaan. Niets om je zorgen over te maken dus. Voor hooikoortspatiënten die last hebben van elzenpollen is het echter geen goed nieuws omdat de gele laag op auto’s duidt op hoge pollenconcentraties. Het waren afgelopen weekend voor het eerst sinds lange tijd gunstige omstandigheden voor de bomen om in bloei te komen en het pollen los te laten. De temperatuur liep sinds vorige week donderdag flink op. Na de koude periode vanaf half november en vooral in december was de ontwikkeling van elzen stil komen te liggen. Daarbij hebben we de afgelopen periode ook veel regen gehad wat niet gunstig is voor windbestuivers om in bloei te komen. Nu de omstandigheden eindelijk gunstig waren kwamen veel bomen tegelijkertijd in volle bloei waardoor grote hoeveelheden pollen in de lucht kwamen. Hoe hoog de concentratie precies is geweest zal in de loop van de week duidelijk worden als het LUMC de pollen van de afgelopen week telt.

In diverse media werd gesuggereerd dat de bloei zeer vroeg plaatsvond als gevolg van de klimaatverandering maar dat is onzin. De elzen die de afgelopen dagen in bloei zijn gekomen beginnen normaal gesproken al in de loop van december te bloeien. Vanwege de kou is dat toen niet gebeurd. Het begin van de bloei is dit jaar juist laat. Het is nog even afwachten wanneer de van oorsprong in Nederland voorkomende witte en zwarte els in bloei komen. Zoals het er nu uitziet zal dat halverwege februari zijn. We staan dus nog maar aan het begin van het elzenpollenseizoen.

Tekst: Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University
Foto: Paul Busselen, Katholieke Universiteit Leuven

• Geef eerste bloeiwaarnemingen van els en hazelaar door op www.natuurkalender.nl
• Geef de mate van hooikoortsklachten die u ervaart dagelijks door via www.allergieradar.nl