Druilerig weer houdt pollenconcentratie laag

Half december waarschuwden we hooikoortspatiënten dat ze rekening moesten houden met hooikoortsklachten. De eerste hazelaars en de vroegbloeiende elzen kwamen door de zeer warme november al vroeg in bloei. Uit voorgaande jaren weten we dat vooral de elzenpollenconcentratie in december en januari flink kan oplopen. Zo liep rond de jaarwisseling van 2019-2020 de elzenpollenconcentratie op tot driehonderd pollen per kubieke meter lucht. Bij zo’n hoge concentratie kunnen er al flinke hooikoortsklachten optreden.

Zulke hoge concentraties hebben zich dit jaar sinds half december nog niet voorgedaan. Tot de laatste telling op 4 januari werd een maximale elzenpollenconcentratie van dertig pollen per kubieke meter lucht geregistreerd op 3 januari. Bij het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond werd de hoogste elzenpollenconcentratie van 17 pollen geregistreerd op 24 december. Verder kwam alleen op 26, 27 en 30 december in Leiden de elzenpollenconcentratie boven de tien pollen per kubieke meter lucht. Van de hazelaar werden afgelopen tijd ook nauwelijks pollen in de pollenval aangetroffen.

De concentratie is waarschijnlijk laag gebleven door het druilerige en kille weer. De twee dagen voor kerst liep de temperatuur nog flink op, maar viel er ook flink wat regen. Daarna daalde de temperatuur tot normale waardes voor de tijd van het jaar. Desondanks stonden toen al veel elzenbomen en hazelaarstruiken in volle bloei, maar de verspreidingsomstandigheden voor pollen waren slecht.

We verwachten dat de komende weken de elzenpollenconcentratie niet alsnog hoog op zal lopen aangezien de vroegbloeiende variëteiten inmiddels alweer grotendeels uitgebloeid zijn. De volgende elzenpollenpiek is in de loop van februari of begin maart te verwachten. Bij de hazelaars lijkt er een grotere spreiding te zijn in het moment waarop ze in bloei komen. Een deel van de hazelaars zal de komende weken voor het eerst in bloei komen en pollen afgeven. Het is voor hooikoortspatiënten dus zaak om ook de komende weken nog rekening te houden met hooikoortsklachten.

Volgens de weersverwachting van Weeronline is de kans behoorlijk groot dat het in de tweede helft van januari zachter wordt. Dit zou de bloei van de hazelaars kunnen stimuleren. Het zachte weer gaat wel gepaard met grotere regenkansen, waardoor de lucht regelmatig wordt schoongespoeld.  

Tekst: Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University; Letty de Weger, Leids Universitair Medisch Centrum; Mieke Koenders, Elkerliek Ziekenhuis; Jaco van Wezel, Weeronline
Foto: (elzen vol in bloei langs een vaart tijdens een van de weinige zonnige momenten op 25 december 2020): Arnold van Vliet
Grafiek: Leids Universitair Medisch Centrum en Elkerliek Ziekenhuis