Reuzenberenklauw, een exoot van formaat
FLORONBericht uitgegeven door FLORON op maandag 1 juni 2009
Exoten staan de laatste jaren erg in de belangstelling, vooral als zij zich invasief gedragen. In het kader van de Wereldbiodiversiteitsdag werd er onlangs ook weer speciale aandacht aan deze groep besteed. Reuzenberenklauw is zo’n exoot, en niet zo’n kleintje ook.
De grote schermvormige bloeiwijzen van de reuzenberenklauw (Heracleum mantegazzianum) zijn opvallend en kunnen wel 80 centimeter in doorsnee worden. De plant zelf wordt soms wel 3 meter hoog en kan, verspreid over zijn verschillende schermen, in totaal wel enkele tienduizenden bloemen dragen. Een feest voor insekten als zweefvliegen, wespen en bijen die hier nectar en stuifmeel komen zoeken.
Een fraaie insektenrijke plant dus, de reuzenberenklauw. Het is dan ook niet gek dat hij als sierplant naar onze streken werd gehaald. Maar er zit ook een keerzijde aan deze nieuwkomer. Hoewel het oorspronkelijke verspreidingsgebied de westelijke Kaukasus omvat, is deze soort inmiddels in heel Nederland te vinden en ook in de ons omringende landen komt ze wijd verspreid voor. Daar zijn velen niet blij mee omdat reuzenberenklauw grote haarden kan vormen, die andere soorten geheel verdringen. Bovendien kan huidcontact met deze plant in combinatie met zonlicht brandwonden veroorzaken. Dit komt door bepaalde stoffen (furanocumarines) die bij aanraking uit de brandharen vrijkomen.
Reuzenberenklauw wordt in diverse landen intensief bestreden, soms zelfs door de planten weg te spuiten of te branden. In Nederland is bestrijding beperkt. Verdere verspreiding kan worden tegengegaan door te voorkomen dat rijp zaad wordt gevormd. Daarvoor moet de plant meermalen per groeiseizoen worden afgemaaid. Ook intensieve schapenbegrazing schijnt te helpen.
Meer informatie is te vinden op www.nederlandsesoorten.nl
Tekst: Wout van der Slikke
Foto’s: Wout van der Slikke en Ruud van der Meijden