Samen aan de slag tegen de Reuzenberenklauw

Omdat de Reuzenberenklauw hoge, dichte bestanden kan vormen, waarin vrijwel geen enkele andere plant kan groeien, vormt zij een bedreiging voor de inheemse flora. De plant heeft niet alleen een negatief effect op de biodiversiteit maar brengt ook risico’s voor de volksgezondheid met zich mee. Reuzenberenklauwen groeien vaak in parken en andere door recreanten geliefde plekken, zoals bermen en oevers. Wanneer de huid in contact komt met de plantensappen, kan dit, vooral in combinatie met zonlicht, een sterke allergische reactie veroorzaken, die kan leiden tot enorme blaren en blijvende littekens.

In 2020 hebben Landschapsbeheer Flevoland en CLM de Leidraad Beheer Reuzenberenklauw (pdf; 5,0 MB) opgesteld. Alle kennis betreffende beheer en bestrijding van deze invasieve exoot is in deze leidraad gebundeld. Ook informatie over verspreiding en herkenning van de plant, alsook richtlijnen voor inventarisatie en compartimentering van het beheergebied zijn in de leidraad terug te vinden. Lodewijk van Kemenade, senior projectleider bij Landschapsbeheer Flevoland, is één van de opstellers. In zijn werk zijn behoud van inheemse vegetatie en natuurlijk herstel van vegetaties belangrijke thema’s. Met twintig jaar ervaring in vrijwilligersprojecten durft Lodewijk wel te zeggen: “In Nederland heeft het verstoorde ecosysteem veel open niches en dit biedt invasieve exoten kansen. De nu wijdverspreide Reuzenberenklauw is daarom een voorbeeld van hoe het niet moet. Vroeg ingrijpen als een invasieve exoot nog weinig voorkomt, is veel effectiever en goedkoper”.

Omdat de Reuzenberenklauw steeds meer aanwezig is in het straatbeeld, is hulp vanuit alle hoeken welkom. Sommige burgers nemen het heft in eigen handen. Zo ook binnen het project Wiedewiedenweg. Onder leiding van Annerie Rutenfrans van Adviesbureau Beleef & Weet, verwijderen in kleine brigades opererende burgers binnen dit project invasieve exoten uit de Nijmeegse openbare ruimte. Annerie: “We hebben een inventarisatie gedaan naar de locaties van de Reuzenberenklauw en constateerden dat op bepaalde plekken volledige eliminatie mogelijk is. Gewapend met steekschoppen met een metalen steel gaan burgers in groepjes op buurtniveau aan de slag om de Reuzenberenklauw uit te steken. Vele handen maken licht werk”.

Het is volgens Annerie te merken dat deze actie bijdraagt aan de bewustwording van de exotenproblematiek. Sommige burgergroepjes besluiten om binnen hun buurt een stukje te ‘adopteren’ en dat een aantal malen per jaar bij te houden. De Reuzenberenklauw komt verspreid door de hele stad voor, zowel met verspreide exemplaren als met grote groeiplaatsen. Structurele burgerinitiatieven zoals deze kunnen een forse bijdrage leveren aan de bestrijding van deze exoot. Daarmee vormt dit een waardevolle aanvulling op de bestrijding van de grotere verspreidingshaarden door de gemeente. Dit initiatief is uiteraard ook in te zetten in andere gemeenten die voor dezelfde uitdaging staan.

Meer weten? Op 26 mei van 11:00 tot 12:00 uur wordt tijdens het webinar 'Reuzenberenklauw & burgerparticipatie' meer verteld over de Reuzenberenklauw-problematiek en de mogelijkheden van bestrijding door middel van burgerparticipatie; ook in uw gemeente. U kunt zich via deze link aanmelden.

Meer informatie

• Webinar 'Reuzenberenklauw & burgerparticipatie'
• Leidraad Beheer Reuzenberenklauw (pdf; 5,0 MB)

Tekst: Marcelle Verhoeven, Koninklijke Vereniging Stadswerk Nederland & Baudewijn Odé, FLORON
Foto’s: Willem Braam (leadfoto: bloemen van de Reuzenberenklauw); Adrie van Heerden; Baudewijn Odé