Parelmoervlinders vliegen

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting op donderdag 11 juni 2009

In de duinen van Noord-Holland zijn de eerste duinparelmoervlinders waargenomen. Deze zeldzame vlinder is uit het binnenland vrijwel verdwenen, maar komt in de duinen nog voor. Ook de kleine parelmoervlinder is de komende weken te zien.

‘Op vleugels van parelmoer door Zuid-Kennemerland’, zo is de titel van een fraai boekwerk over de vlinders in de duinen bij Haarlem. Op vleugels van parelmoer, want de kleine parelmoervlinder (foto rechts) is een van de kenmerkende soorten daar. De kleine parelmoervlinder heeft zilverglanzende parelmoervlekken op de onderzijde, waar de naam parelmoervlinder van is afgeleid. De kleine parelmoervlinder heeft wat met konijnen, want de rupsen leven op het duinviooltje. Viooltjes kiemen goed op open plekken. Konijnen creëren deze plekken met hun gegraaf. Konijnen eten ook graag de bloemen en omdat ze de zaden onaangetast weer uitpoepen en nog bemesten ook kunnen de viooltjes welig tieren.

De ziekte myxomatose kost veel konijnen het leven. Hierdoor wordt er veel minder gegraasd en gegraven dan voorheen. Doordat er ook veel voedingsstoffen uit de lucht in het duinterrein terechtkomen, zijn de duinen de afgelopen tientallen jaren sterk dichtgegroeid met gras, maar ook met struiken zoals de Amerikaanse vogelkers. Dit zie je direct terug in een achteruitgang van de kleine parelmoervlinder en andere soorten van meer open duingebied. In het binnenland, waar de soort zich op kleinschalige akkers voortplant, zien we een toename. Dit heeft waarschijnlijk te maken met het warmer wordende weer, vooral in de zomer.

De duinparelmoervlinder (foto links) kwam, buiten de duinen, alleen plaatselijk op de Veluwe voor. Daar is de soort inmiddels vrijwel verdwenen. In de duinen is de trefkans nog wat groter. Inmiddels zijn de eerste waargenomen en bij een bezoek aan de duinen in Noord-Holland of de Wadden is er een reële kans hem tegen te komen.

Tekst en foto: Kars Veling, De Vlinderstichting