Parelmoervlinders: goed en slecht nieuws

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Parelmoervlinders zijn kleurrijke vlinders. Vooral op de onderzijde van de vleugels hebben ze fraaie patronen en tinten. Maar ze stellen hoge eisen aan hun leefgebied en hebben het daarom moeilijk. Toch zijn er ook die het de laatste jaren weer beter doen.

Woud- en moerasparelmoervlinder zijn al uit ons land verdwenen. Andere soorten staan onder druk, zoals de veenbes- , grote- en duinparelmoervlinder. Gelukkig zijn er ook parelmoervlinders waar het beter mee gaat. De bosparelmoervlinder lijkt de laatste jaren redelijk stand te houden. De kleine parelmoervlinder fluctueert, maar komt wel steeds meer voor in het binnenland, vooral in delen van Noord-Brabant en Limburg, terwijl het een jaar of dertig geleden vooral een duinvlinder was.

Op het kaartje is te zien dat deze soort in de duinen nog vrijwel overal voorkomt en dat in Limburg ook voor 2000 al regelmatig waarnemingen waren, maar dat de grote uitbreiding vooral te zien is in Noord-Brabant. Klimaatverandering lijkt hier een rol te spelen, want net als de koninginnenpage die in de jaren 40 van de vorige eeuw, toen er ook sprake was van een relatief warme periode, over het hele land verspreid was, kwam toen ook de kleine parelmoervlinder veel meer in het binnenland voor.

Als we naar de gezamenlijke trend van de vijf soorten kijken uit het landelijk Meetnet Vlinders dan zien we dat van 1992 tot 2000 er een sterke daling optrad. Tot 2007 gingen de soorten nog steeds achteruit, maar wel minder hard en de laatste vijf jaar lijkt een licht herstel op te treden. Daarnaast zijn er nog andere parelmoervlinders die zich opnieuw in ons land lijken te vestigen, zoals veldparelmoervlinder en keizersmantel. De veldparelmoervlinder heeft zich enige jaren geleden gevestigd op de Bemelerberg in Zuid-Limburg en heeft een aantal erg goede jaren gehad. In 2012 echter was de vlinder maar weinig aanwezig. De keizersmantel heeft geen vaste populaties meer in ons land, maar de afgelopen vijf jaar zijn er zeer sterke aanwijzingen dat hij zich weer vestigt. Een aantal jaren geleden in Elspeet, Zwolle en Sellingen en in 2012 in de Amsterdamse Waterleidingduinen, bij Winterswijk en in de omgeving van Havelte. Dit voorjaar zal goed gezocht worden naar de rupsen van keizersmantel op deze locaties.

Het Landelijk Meetnet Vlinders is een samenwerkingsproject van De Vlinderstichting en het CBS, in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM), in opdracht van het Ministerie van EL&I. Dankzij dit meetnet kunnen we de ontwikkelingen in de vlinderstand nauwgezet volgen. Alle hulp en medewerking is welkom. Wilt u meedoen, dan kunt u zich aanmelden bij De Vlinderstichting.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting