female gewone steekmug culex pipiens copyright BUGSinthepicture Voor gebruik vragen bij hans.smid@wur.nl

Al dagelijks steekmuggen in muggenvallen

De Natuurkalender
24-MRT-2011 - Met de hoge temperaturen van de afgelopen dagen ontwaken veel insecten uit hun winterslaap. Helaas ook de muggen. In de vorige week door Wageningen University geplaatste muggenvallen zijn gelijk dagelijks de eerste vrouwelijke lastpakken aangetroffen . Tot aan de INSECTENexperience zal Wageningen University regelmatig een overzicht van het aantal gevangen muggen publiceren op www.insectenexperience.nl.

Bericht uitgegeven door het Laboratorium voor Entomologie, Wageningen University en De Natuurkalender op [publicatiedatum]

Met de hoge temperaturen van de afgelopen dagen ontwaken veel insecten uit hun winterslaap. Helaas ook de muggen. In de vorige week door Wageningen University geplaatste muggenvallen zijn gelijk dagelijks de eerste vrouwelijke lastpakken aangetroffen. Tot aan de INSECTENexperience zal Wageningen University regelmatig een overzicht van het aantal gevangen muggen publiceren op www.insectenexperience.nl.

Muggen die als volwassen insect overwinteren komen zo medio maart als eerste te voorschijn. De muggen die vanaf begin deze week werden aangetroffen waren vooral exemplaren van de geringde wintersteekmug, Culiseta annulata. Deze mug blijft eigenlijk de hele winter actief met bloedzuigen, vandaar zijn naam. Door de stijgende temperaturen worden deze muggen duidelijk actiever. Ook andere soorten overwinteren als volwassen mug, zoals de bekende, bruine huissteekmug Culex pipiens. Weer andere soorten overwinteren als ei en wachten op de eerste regenval, of overwinteren als larve op de bodem van plassen en poelen.

Muggenmagneet
De Mosquito Magnet Liberty Plus val (foto: Sander Koenraadt)De eerste vangsten zijn gedaan met een zogenaamde Mosquito Magnet val (zie foto). Deze val verbrandt propaan en verspreidt de ontstane warmte en koolstofdioxide (CO2). Voor muggen is dit koolstofdioxide het teken dat er een warmbloedige gastheer (en dus bloed!) in de buurt is. Elk mens, koe of kip scheidt namelijk deze stof uit in zijn of haar adem. Als de muggen in de buurt van de val komen worden ze naar binnen gezogen. In Amerika worden deze vallen op grote schaal verkocht met name aan mensen die hun royale stukken tuin willen vrij houden van muggen. Er zijn modellen van 400 tot 800 dollar. In Nederland worden ze door de Wageningen University en door het Centrum voor Monitoren van Vectoren (onderdeel van de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit) ingezet voor onderzoek. Vragen zoals “welke muggen komen waar voor?”, en “vormen deze een mogelijk risico voor de volksgezondheid?”, kunnen op die manier beantwoord worden.

Dubbelgangers
De geringde wintersteekmug (links) met zijn dubbelganger (rechts): een niet bloedzuigende venstermug (foto: Sander Koenraadt)Naast muggen, kunnen deze vallen ook knutten, buffelvliegjes en ook muggen ‘dubbelgangers’ vangen. Zo werd de eerste muggenvangst vergezeld van een venstermug (Sylvicola sp.; zie foto). Ondanks dat dit vliegje mug wordt genoemd, ontbreekt een duidelijke steeksnuit die kenmerkend is voor alle bloedzuigende muggen. De steeksnuit bestaat uit een zestal scherpe en getande onderdelen die samen het bestek vormen van de steekmug.

Muggenvangsten en ga op muggensafari
In Wageningen zijn afgelopen week drie muggenvallen geplaatst. In de figuur staat per dag het gemiddelde aantal steekmuggen dat in de vallen is aangetroffen. Om het publiek te informeren over de ontwikkeling van het aantal muggen gedurende de komende maanden publiceren we regelmatig een overzicht van het aantal gevangen muggen op www.insectenexperience.nl. Als je meer wilt weten over alle soorten muggen die je lastig kunnen vallen en waarom ze nu juist jou ’s nachts lastig vallen raden we je aan om op zaterdag 28 mei naar het publieksfestival van de INSECTENexperience op de campus van Wageningen University te komen. Je kunt daar onder andere mee op muggensafari naar het muggenlab van het Laboratorium voor Entomologie van Wageningen University. Om zeker te zijn van een plaats kun je je hier registreren

Dagelijks gemiddeld aantal gevangen steekmuggen in muggenvallen in Wageningen en omgeving (foto: INSECTENexperience.nl)

Tekst: Sander Koenraadt, Arnold van Vliet, Bram Oosterbroek, Frans Jacobs, Laboratorium voor Entomologie en De Natuurkalender, Leerstoelgroep Milieusysteemanalyse, Wageningen University
Foto’s: Sander Koenraadt