Landelijke Vlinderdag: vriezen en dooien

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Tijdens de Landelijke Vlinderdag afgelopen zaterdag in Wageningen was er goed en slecht nieuws. Zowel bij vlinders als bij de libellen zijn er winnaars en verliezers. Datzelfde geldt voor de vlinders bij onze zuiderburen.

‘De taart is al half op, maar het glas nog halfvol’, was de titel van een presentatie van Dirk Maes van het Belgische INBO, over de nieuwe Vlaamse Rode Lijst dagvlinders. Optimisten kunnen uit die lijst de lichtpuntjes halen, pessimisten hebben genoeg aanknopingspunten voor sombere commentaren. Deze dubbele boodschap zat ook in de bijdragen over de Nederlandse dag- en nachtvlinders en libellen. De nieuwe Rode Lijst van de libellen laat wel een wat rooskleuriger beeld zien dan de vorige, die dateert uit 1996, maar nog steeds staan er flink wat soorten onder druk. De speerwaterjuffer is er het ergst aan toe, maar ook donkere waterjuffer, hoogveenglanslibel en kempense heidelibel zijn nog ernstig bedreigd, zo bleek uit de lezing van Tim Termaat. Met bandheidelibel, bruine korenbout en vroege glazenmaker gaat het goed en deze zijn momenteel niet meer bedreigd.

Wat de dagvlinders aangaat is de argusvlinder er zeer slecht aan toe. Uit vrijwel heel Oost-Nederland is deze voorheen algemene soort aan het verdwijnen. In het westen, op de klei- en veengronden is de situatie wat minder dramatisch, maar over het geheel genomen is de argusvlinder meer dan 90 procent achteruit gegaan. De reden dat de soort nu juist op de zandgronden verdwijnt is nog niet duidelijk. Opvallend is wel dat ook in Vlaanderen hetzelfde geldt. De soort is hier uit de categorie ‘momenteel niet in gevaar’ in een keer in de categorie ‘bedreigd’ terecht gekomen. Een ander zandoogje daarentegen doet het juist heel goed. Het bont zandoogje wordt op veel nieuwe locaties gemeld en lijkt heel Nederland te veroveren.

Willem Ellis gaf in zijn bijdrage over nachtvlinders een goed beeld van de huidige situatie voor deze soortgroep. Er is een sterke toename in de aandacht voor nachtvlinders en er wordt steeds meer bekend, dat is het goede nieuws. Helaas blijkt ook bij deze groep dat er steeds minder worden waargenomen en ongeveer een derde van de soorten zal waarschijnlijk op de Rode Lijst komen als kwetsbaar tot ernstig bedreigd.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting