Schoenlapper

Natuurjournaal 18 maart 2025

Nature Today
18-MRT-2025 - Schoenlappers in de natuur: planten en vlinders dragen deze naam om heel verschillende redenen.

De schoenlappersplant komt voor in Siberië en is daar inheems op droge muren en in houtopstanden. In onze streken wordt hij veelvuldig gekweekt als tuinplant. Hij bloeit nu met rozerode bloemen. De schoenlappersplant dankt zijn naam aan de was die in de bladeren zit. Deze werd vroeger door schoenmakers gebruikt om schoenen op te poetsen. Het is een goede plant voor insecten, omdat hij vroeg bloeit is hij een belangrijke voedselbron voor onder andere vlinders en hommels. Het toeval wil dat de schoenlappersplant vlinders aantrekt die ook schoenlappers worden genoemd!

De onderzijde van de gehakkelde aurelia is bruin gekleurd, wat een goede camouflage geeft als ze overwinteren tussen takken en struiken

Vlinders uit de familie van de aurelia’s – waaronder de dagpauwoog, de atalanta en de gehakkelde aurelia – hebben ook de bijnaam ‘schoenlappers’. In dit geval komt de naam van de onderkant van de vleugels van deze vlinders. Deze is meestal donker gekleurd, met een paar vlekken. Vroeger repareerden schoenlappers het leer in schoenen door over de slijtgaten kleine stukjes leer te plakken. Hoe diegene ook zijn best deed, hij vond nooit een stukje leer van precies dezelfde kleur. Dus oude schoenen die vaak waren 'opgelapt' leken een beetje op de onderkant van de vleugels van de vlinders.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Beeld: Aad van Diemen, Waarneming.nl; Kars Veling, De Vlinderstichting