Goed voorbereid het nieuwe weidevogelseizoen in dankzij nieuwe online lesmodule

Hoe herken je een broedpaar, hoe herken je territoriaal gedrag? Hoe zie je of een vogel een nest heeft en bij welk gedrag en geluid kun je vaststellen dat de vogel kuikens heeft? Zo is een wippende stuit van de kievit een signaal van baltsend gedrag en heeft een grutto die met hele hoge poten door het gras loopt waarschijnlijk een nest.

Foto’s, video’s en geluidsfragmenten leren vogeltellers gegevens verzamelen

De nieuwe online lesmodule Bruto Territoriaal Succes (BTS)-tellingen bevat uitgebreide informatie over telmethoden, broedgedrag en territoriale signalen van weidevogels zoals grutto’s, wulpen, kieviten, scholeksters en tureluurs. Door middel van foto’s, video’s en geluidsfragmenten leren vogeltellers hoe zij nauwkeurig gegevens kunnen verzamelen. Een interactieve quiz helpt hen om de opgedane kennis te testen.

De online lesmodule is ontwikkeld door BoerenNatuur en LandschappenNL, met medefinanciering van het LIFE-IP ALL4Biodiversity-project. Dit initiatief is onderdeel van de doorontwikkeling van de beheermonitoring van boerenlandvogels.

Inzicht in broedsucces

De BTS-telmethode, die nu ook wel BTS+ wordt genoemd, bestaat uit minimaal één broedpaartelling en één gezintelling per seizoen. Dit helpt niet alleen om een indicatie te krijgen van het broedsucces van weidevogels, maar geeft ook inzicht in het effect van beheermaatregelen. De methode wordt steeds vaker gebruikt in het lerend beheer van agrarische natuurcollectieven.

De online lesmodule speelt een belangrijke rol in de opleiding van BTS-tellers. Naast de officiële BTS-opleiding, die bestaat uit een theoretisch deel en een praktijkgedeelte in het veld, kunnen deelnemers met de online module zich alvast voorbereiden voordat ze daadwerkelijk het veld ingaan.

Voorbereiding en opfriscursus

David Kingma, ecologisch adviseur bij BoerenNatuur, benadrukt het belang van de online lesmodule als voorbereiding en opfrismogelijkheid. “De module is een waardevolle aanvulling op de BTS-opleiding. Het helpt vrijwilligers om hun kennis over vogelgedrag en telmethodes te verdiepen. Zelfs als je geen BTS-tellingen uitvoert, is de online lesmodule nuttig voor het herkennen en beschermen van nesten. Ook buiten het broedvogelseizoen kun je er mee blijven oefenen.”

Ondanks de voordelen van de onlinecursus, blijft praktijkervaring essentieel. Jerry Lust, coördinator Boerenlandvogelbescherming bij Landschap Noord-Holland en ontwikkelaar van de online lesmodule, legt uit: “Het echte werk gebeurt in het veld. Daar leer je hoe je waarnemingen snel en nauwkeurig verwerkt. De online lesmodule is een hulpmiddel, praktijkervaring blijft de sleutel tot succesvolle tellingen.” Naast Lust was er een ontwikkelteam betrokken bij het ontwerp van de module, waar ook David Kingma in zat.

Blijvende doorontwikkeling

De lesmodule blijft in ontwikkeling. Volgens Lust wordt de kwaliteit van het bestaande materiaal continu verbeterd en worden er meer quizzen toegevoegd. Bovendien kunnen deelnemers eigen waarnemingen insturen, die vervolgens in de module kunnen worden verwerkt. “Zo blijft de kennis actueel en wordt deze bewaard voor toekomstige generaties,” aldus Lust.

Tellen

Wil je als vrijwilliger helpen bij het tellen van weidevogels, neem dan contact op met  de boerenlandvogelcoördinator van je lokale agrarische collectief of provinciale organisatie.

Meer informatie

• Online lesmodule Bruto Territoriaal Succes (BTS)-tellingen.
• Handleiding BTS-telling.
• Agrarische collectieven.

Tekst: Pieter Verbeek, BoerenNatuur
Foto's: Menno Schaefer (leadfoto: grutto); Gerard Bos; LandschappenNL