Rivieren laten overstromen gaat klimaatverandering tegen

Het land tussen de rivier en een dijk noem je een uiterwaard. Vroeger konden rivieren overtollig water van regenbuien kwijt in deze graslanden. Dat hielp verwoestende overstromingen voorkomen en vulde grondwater aan voor drogere periodes. Om in deze gebieden voedsel te kunnen produceren, werden de uiterwaarden drooggelegd en grotendeels omgezet in intensief akkerland. Deze akkers stoten veel broeikasgassen als methaan en lachgas uit. Meer dan negentig procent van alle voormalige uiterwaarden langs de grote rivieren in Europa zijn aangetast.

In Hongarije zijn kleine stukjes voormalig overstromingsgebied langs de rivier de Tisza hersteld. Op plekken waar de rivier weer kan overstromen, zagen de onderzoekers dat de natuur zich zowel boven als onder water herstelt. Droge en dorre vlaktes veranderden in weelderige gras- en weilanden, boomgaarden, bossen en kleinschalige akkers met een rijke biodiversiteit. Planten en bomen die weer de ruimte krijgen, slaan koolstof op en dat compenseert de uitstoot van methaan en lachgas.

Natuurlijke buffer

Als twee derde van de uiterwaarden wordt gebruikt voor een meer natuurlijke vorm van landbouw en gecontroleerde overstromingen, is het landschap veel beter in staat om broeikasgassen op te nemen. Daarnaast werken de uiterwaarden als natuurlijke buffer tegen extreem weer. Hevige regenval wordt opgevangen en in tijden van extreme hitte droogt de bodem minder snel uit. Ook neemt de biodiversiteit toe. Uiterwaarden herstellen kan dus grote milieu- en klimaatwinst opleveren voor heel Europa.

Het onderzoek van WWF-CEE (pdf: 25,3 MB) ondersteunt hiermee de doelen van de Europese Green Deal voor duurzaam landgebruik en helpen bij de realisatie van de klimaatdoelen van de EU. Deze doelen richten zich op meer koolstofopslag, minder broeikasgassen door landgebruik en klimaatneutraliteit tegen 2050.

Tekst en foto's: WWF-CEE