Bekalken met schelpgruis succesvol: plantensoorten keren terug

Naast de nodige bronmaatregelen, die de uitstof van stikstof reduceren, zijn er verschillende herstelmaatregelen nodig in het Nederlandse bos. De gemeente Ede werkt hard aan natuurherstel. Het strooien van schelpgruis is een van de maatregelen.

Waarom schelpgruis?

Het Skal-gecertificeerde schelpgruis is een vorm van kalk. Deze kalk is nodig om (verdere) verzuring van de bodem tegen te gaan. De kalk maakt de grond minder zuur en verbetert het functioneren van het bodemleven. Goed voor planten en dieren. Dieren hebben calcium uit kalk ook nodig voor sterke botten. Door de verzuring is er een tekort aan huisjesslakken, waardoor vogelsoorten calciumgebrek krijgen. Dit zie je terug in de vorm van een dunne eierschaal en zwakke pootjes bij hun jongen. Niet al het verstrooide schelpgruis spoelt straks de bodem in, de grotere deeltjes blijven langer liggen en kunnen daardoor ook meteen worden opgegeten door vogels en andere dieren.

Waarom met een helikopter?

"Door met een helikopter te werken, ontzien we de bodem en de vegetatie", vertelt Annet Koot, projectleider bij Bosgroep Midden Nederland en verantwoordelijk voor de directievoering met en uitvoering voor gemeente Ede. "Er zijn geen mensen, vrachtwagens of machines in het bos die de boel kunnen verstoren. En we kunnen in een korte tijd een groot oppervlak bekalken."

Een flinke klus

Er komt veel kijken bij zo’n groot project. Van de afstemming met verschillende terreineigenaren tot de subsidie- en vergunningaanvragen en het zoeken naar een depotlocatie voor het schelpgruis. "Een van de schelpgruisdepots ligt op defensieterrein", vervolgt Annet. "In de zomer zijn we samen met de gemeente met de voorbereiding begonnen om het project te kunnen starten, en nu is alles klaar en kan het schelpgruis verspreid worden. Het verspreiden van het schelpgruis met de helikopter is op zich eenvoudig. Bij elke vlucht wordt er ongeveer duizend kilo met de strooibak onder de helikopter verspreid. De uitvoering is echter alleen mogelijk met goede voorbereiding en samenwerking met uitvoeringspartners en belanghebbenden uit de omgeving." 

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.

De bekalking van het Edese bos (Bron: Gemeente Ede)

"We zien veel verschillende plantensoorten terugkeren"

Een paar jaar geleden werd bos- en heidegebied De Ginkel in Ede bekalkt. Daar zijn al goede resultaten te zien. Ecoloog Arnold van den Burg, adviseur voor gemeente Ede, is enthousiast: “De problemen met de vogels waren haast direct volledig verholpen en nu zien we ook veel verschillende plantensoorten terugkeren of zich uitbreiden, zoals mannetjesereprijs, vingerhoedskruid en gewoon biggenkruid. Deze planten trekken ook zweefvliegen, wilde bijen en hun parasieten aan, zoals goudwespjes. Ook de gouden tor vloog hier afgelopen jaar tussen de bloemen rond. In het najaar vond ik weer eens cantharellen en andere paddenstoelen die ik hier al lange tijd niet meer had gezien. Ook metingen in de bodem laten zien dat de kwaliteit hiervan verbetert. Het bos komt weer tot leven!"

Ontwikkelingen blijven volgen

Al met al mooie resultaten die we hopelijk ook in het Edese bos terug gaan zien.
Liesbeth Hunink, beleidsadviseur natuurherstel bij de gemeente Ede: "We verwachten in het Edese Bos vergelijkbare effecten, al heeft dit bos en ook de bodem een andere samenstelling dan De Ginkel. We gaan de ontwikkelingen dan ook lange tijd volgen. Het stikstofprobleem is hiermee niet opgelost, maar we zijn blij dat we met deze maatregel in ieder geval verdere achteruitgang van de natuur kunnen remmen."

Meer informatie

• Het bekalkingsproject is onderdeel van het Herstelprogramma Bossen van Provincie Gelderland met financiering vanuit de Europese Unie. 
• Bekijk het informatieve filmpje van gemeente Ede over het bekalken van het Edese bos.
• Luister het interview met Arnold van den Burg terug (Vroege Vogels)

Tekst: Bosgroepen; Gemeente Ede
Beeld: Arnold van den Burg (leadfoto: Vingerhoedskruid is een tamelijk forse plant die zich in nutriëntenarme bossen alleen goed kan ontwikkelen als het dood bladmateriaal snel genoeg weer in plantenvoedingsstoffen wordt omgezet. De bekalking heeft hier enorm bij geholpen); Bosgroepen; Gemeente Ede