Nieuwe hoogwatervluchtplaats voor bevers beschermt de dijk

Hoe zat het ook alweer? In 1988 zijn in Nederland de eerste bevers uitgezet in de Biesbosch. De soort was uitgestorven sinds 1826 na eeuwenlange bejaging en vernietiging van leefgebied. Dat was zonde, want de bever is een echte bouwmeester! Door het graven van gangen en holen, of het bouwen van dammen, verandert de bever zijn omgeving. Dit is gunstig voor veel soorten vissen, insecten, amfibieën, vogels en zoogdieren. Natuur schept natuur.

Naast deze positieve effecten, zorgen bevers ook voor uitdagingen. Vaak wordt er door bevers gebouwd of gegraven op locaties waar de mens dat liever niet heeft. Wanneer dat de veiligheid in het geding brengt moeten we ingrijpen. In 2021 is het Kenniscentrum Bever opgericht, een samenwerking van de Unie van Waterschappen, STOWA, Rijkswaterstaat, ProRail, Interprovinciaal Overleg en Zoogdiervereniging. Binnen dit kenniscentrum ontwikkelen en delen de organisaties innovaties en ideeën om duurzaam samen te leven met de bever.

De nieuwste innovaties zijn ontwikkeld in het project ‘Hoogwatervluchtplaatsen voor bevers’. Wanneer oevers en uiterwaarden overstromen worden bevers gedwongen om nieuwe droge plekken te zoeken, omdat hun holen in de oevers dan overstromen. De dichtstbijzijnde droge plek is vaak een dijk – voor de waterveiligheid een slechte locatie om te graven. Er zijn drie alternatieven ontwikkeld zodat dieren veilig kunnen schuilen in tijden van nood zonder de dijk te beschadigen. De eerste vorm is een hoogwatereiland, begroeid met bomen en struiken. De tweede vorm is een aanbouw tegen een dijk, waarbij de dijk zelf veilig is afgeschermd met beverwerend gaas. De laatste optie is een drijvende hoogwatervluchtplaats. Deze stuwt geen water op en geeft ruimte aan de rivier. De eerste drijvende hoogwatervluchtplaats is nu geplaatst bij Oijen in Noord-Brabant en later dit jaar volgt een tweede locatie. Door te monitoren of en hoe bevers gebruikmaken van de drijvende hoogwatervluchtplaats, leren we nog meer over de bever en kunnen we nog beter de dijk beschermen.

Meer informatie

• Kijk voor meer informatie op de website van het Kenniscentrum Bever.

Tekst: Zoogdiervereniging; Waterschap Aa en Maas; Waterschap Rivierenland
Foto's: Maikel Samuels voor Waterschap Aa en Maas (leadfoto: dronefoto van de drijvende hoogwatervluchtplaats)