vijver winter

Hoe maak je je tuin winterklaar voor amfibieën en reptielen?

Stichting RAVON
27-NOV-2024 - Ondanks dat de amfibieën en reptielen zelf heel goed weten wat ze nodig hebben en waar ze dit kunnen vinden, is een beetje hulp soms niet ongewenst. Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland geeft de belangrijkste tips.

Laat bladeren liggen: bescherm je tuin en zijn bewoners

Bladeren in de tuin opruimen? Denk nog eens na voordat je ze weghaalt. Veel reptielen en amfibieën, zoals kikkers en salamanders, zijn koudbloedige dieren die sterk afhankelijk zijn van hun omgevingstemperatuur. Afgevallen bladeren vormen een perfecte schuilplek voor deze dieren, vooral tijdens de koude maanden. Het blad biedt niet alleen bescherming, maar helpt ook bij het behouden van een vochtig microklimaat waarin ze kunnen overleven. 

Amfibieën en reptielen maken dankbaar gebruik van rommelhoekjes, bladafval en takkenhopen om te overwinteren

Broeihoop, Ringslangwerkgroep Houten

Wil je nog meer doen voor deze dieren? Overweeg dan een broeihoop aan te leggen. Dit is een stapel organisch materiaal, zoals bladeren en takken, die warmte afgeeft tijdens het verteringsproces. Een broeihoop kan een ideale overwinteringsplek bieden voor soorten zoals de ringslang en andere reptielen en amfibieën.

Houd je vijver gezond in de winter

Tuinvijver met sneeuw

Veel bruine kikkers kiezen ervoor om te overwinteren in het water, vaak in vijvers. Dankzij hun dunne huid kunnen ze zelfs in het water voldoende zuurstof opnemen. Toch kunnen vijvers, vooral die met een plastic bodem, problematisch worden als ze langere tijd bevroren blijven. Door een gebrek aan zuurstof en de ophoping van schadelijke afbraakgassen zoals zwavel en CO2, lopen overwinterende kikkers het risico te stikken.

Om dit te voorkomen, kun je in november de vijver onderhouden door slib, plantenresten en afgevallen bladeren te verwijderen. Laat een deel van de afgestorven riet- of bamboestengels uitsteken; deze zorgen voor een minimale gasuitwisseling door het ijs heen. Ook kun je een wak maken in het ijs om zuurstof in het water te brengen. Met deze maatregelen help je je vijver gezond te houden en bescherm je de dieren die erin overwinteren.

Geef je tuin een winterboost!

Door bladeren te laten liggen en aandacht te besteden aan je vijver, ondersteun je niet alleen de biodiversiteit, maar draag je ook bij aan een gezonde tuin waarin dieren en planten optimaal kunnen gedijen.

Tekst: Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland
Foto's: RAVON; A. van Diepenbeek; Naomi Lambrikx