Initiatieven van eilanden om koraal te herstellen

Aruba: Een toekomst bouwen voor koraalriffen

De koraalherstelinspanningen op Aruba worden geleid door de Aruba Conservation Foundation (ACF), die actief werkt aan het herstellen en in stand houden van de koraalecosystemen van het eiland. Een van de belangrijkste initiatieven is het nieuwe project 'Turning the Tide', gefinancierd door RESEMBID en in samenwerking met Wageningen University & Research. Het project maakt gebruik van kunstmatige riffen die op drie verschillende locaties op de zeebodem zijn geplaatst binnen het Parke Marino Aruba. De kunstmatige riffen recreëren de driedimensionale structuur die hopelijk zal helpen bij het herstel van belangrijke herbivore soorten. ACF wordt ook ondersteund door het werk van ScubbleBubbles en de University of Aruba, die koraalkwekerijen onderhouden en regelmatig stranden en riffen schoonmaken. Er is ook spannend nieuw werk in samenwerking met de Metabolic Foundation om de zeebodem in kaart te brengen.

Bonaire: Een wereldleider in rifbehoud 

STINAPA Bonaire heeft een van de meest succesvolle mariene beschermde gebieden in het Caribisch gebied opgezet, wat cruciaal is voor het behoud van haar koraalriffen. Daarnaast is de Reef Renewal Foundation Bonaire (RRFB) toonaangevend in herstelinspanningen en heeft het koraalkwekerijen opgezet die tot de meest geavanceerde in de regio behoren. Naast het uitplanten van duizenden koralen per jaar, verbetert RRFB de genetische diversiteit van kwetsbare soorten via hun koraalkweekprogramma. Extra samenwerkingen met partners zoals STINAPA Bonaire, Wageningen University & Research, Florida State University en Rasster Lab hebben het vermogen van lokale natuurbeschermingsorganisaties om wetenschappelijke monitoring in hun beheer te integreren verder vergroot, waardoor Bonaire een leider is geworden op het gebied van koraalbehoud. Nieuwe innovatieve manieren om de lokale vispopulaties te verbeteren worden verkend door Diergaarde Blijdorp (RoffaReefs), mede gefinancierd door het Wereld Natuur Fonds. Een nieuw ReefGrazers-project richt zich op het gebruik van inheemse, algenetende dieren. Dit project is een samenwerkingsverband tussen Hogeschool Van Hall Larenstein, Wageningen University & Research, Wageningen Marine Research, de overheid van Saba, STINAPA Bonaire, STENAPA, Saba Conservation Foundation en het Wereld Natuur Fonds.

Curaçao: Innovatieve benaderingen van rifherstel

De koraalherstelactiviteiten van Curaçao worden gedreven door een combinatie van wetenschappelijk onderzoek en de gemeenschap. De Carmabi Foundation heeft, in samenwerking met het Curaçao Marine Park, Reef Renewal Curaçao en de Branch Coral Foundation, verschillende innovatieve technieken ontwikkeld voor koraalherstel, waaronder microfragmentatie en het gebruik van substraten die de koraalgroei bevorderen. Deze technieken zijn ontwikkeld in samenwerking met internationale experts, waaronder onderzoekers van SECORE International en de University of Miami. De herstelinspanningen van Curaçao omvatten ook lokale duikcentra, zoals Ocean Encounters en Dive Division, die bijdragen aan het uitplanten van koraal en het monitoren van de gezondheid van de riffen. Publieke voorlichting en bewustmakingsprogramma's, ondersteund door lokale natuurbeschermingsorganisaties en de Universiteit van Curaçao, zijn essentieel voor het bevorderen van een cultuur van marien rentmeesterschap onder inwoners en bezoekers.

Saba: Bescherming van de 'the unspoiled queen'

De Saba Conservation Foundation (SCF) beheert het Saba Marine Park en de Saba Bank, die een cruciale rol hebben gespeeld bij het in stand houden van de mariene ecosystemen van het eiland. Koraalherstelinitiatieven op Saba worden ondersteund door samenwerkingen met instellingen als Wageningen University & Research en Hogeschool Van Hall Larenstein, evenals door het lopende natuur- en milieubeleidsplan (NEPP) voor rifherstel van de Nederlandse regering. Deze inspanningen richten zich op het opzetten van koraalkwekerijen om bedreigde koraalsoorten te kweken, evenals baanbrekend onderzoek naar herbivoorherstel, zoals het Diadema II-project dat zich richt op het herstel van de populaties van de Lang zwartstekelige zee-egel (Diadema antillarum). De SCF werkt ook samen met lokale duikexploitanten, zoals SeaSaba, om de gemeenschap te betrekken bij het monitoren en herstellen van de riffen, zodat de riffen van Saba ongerept en levendig blijven.

Sint Eustatius: Herstel van koraalriffen door gemeenschapsbetrokkenheid

Sint Eustatius, door de lokale bevolking Statia genoemd, is actief betrokken bij koraalherstel via het werk van de St. Eustatius National Parks Foundation (STENAPA). Het vorige koraalherstelproject van STENAPA richtte zich op het kweken en uitplanten van koralen. STENAPA richt zich nu op herbivoorherstel met zijn NEPP Coral Reef Restoration Project. Statia heeft een daling ervaren van 25 procent harde koraalbedekking naar minder dan 2,5 procent in de afgelopen twintig jaar. Riffen worden nu gedomineerd door macroalgen die concurreren met koraal om ruimte en voorkomen dat jonge koraallarven zich vestigen. Het terugbrengen van belangrijke herbivoorpopulaties, zoals de Lang zwartstekelige zee-egel, naar het rif is essentieel om ruimte te bieden voor koraal om zich te vestigen en te groeien. Dit herstelproject wordt uitgevoerd in samenwerking met herstelbeoefenaars en onderzoekers en zal in de toekomst ook andere aanvullende herbivoren omvatten. Momenteel richt STENAPA zich op het kweken en uitzetten van belangrijke herbivoren, zoals de Lang zwartstekelige zee-egel. Deze herbivoren grazen op de riffen en verminderen algenbedekking, waardoor cruciale ruimte wordt vrijgemaakt voor vestigende koraallarven. Gemeenschapsbetrokkenheid is een hoeksteen van de herstelstrategie van Statia, waarbij lokale scholen en vrijwilligers leren over activiteiten voor rifbehoud. Educatieve programma's georganiseerd door STENAPA zijn bedoeld om de lokale capaciteit voor langetermijnbeheer van riffen op te bouwen en een diepe band te creëren tussen de gemeenschap en hun mariene omgeving.

Sint Maarten: Samenwerking voor rifherstel

Op Sint Maarten speelt de Nature Foundation St. Maarten een cruciale rol in het herstel van koraalriffen, waarbij ze samenwerken met lokale en internationale partners om hun inspanningen te verbeteren. De stichting heeft koraalkwekerijen rondom het eiland opgezet, met een bijzondere focus op het herstellen van populaties van hertshoorn- en elandhoornkoralen. Deze inspanningen worden ondersteund door samenwerkingen met het Sint Maarten Nature Reserve, Environmental Protection in the Caribbean (EPIC) en academische instellingen als de Universiteit van Sint Maarten en de Universiteit van de Maagdeneilanden. De Nature Foundation St. Maarten werkt ook nauw samen met lokale bedrijven, waaronder duikcentra zoals Dive Sint Maarten, om hen te betrekken bij het uitplanten van koralen en het monitoren van de riffen. Publieksvoorlichtingscampagnes, ondersteund door deze samenwerkingen, zijn bedoeld om het bewustzijn over het belang van koraalriffen te vergroten en duurzaam gedrag te bevorderen bij zowel bewoners als toeristen.

Een verenigd front voor koraalherstel

Koraalriffen worden geconfronteerd met verschillende ernstige bedreigingen, variërend van klimaatverandering, invasieve soorten en vervuiling, tot overbevissing. Het beschermen van deze riffen moet verder gaan dan alleen herstel, aangezien het aanpakken van deze problemen naast lopende inspanningen essentieel zal zijn om deze vitale ecosystemen volledig te beschermen. Tijdens deze DCNA workshop werd duidelijk dat er behoefte is aan verbetering van de samenwerking en kennisuitwisseling tussen de eilanden. Door samen te werken kunnen we de kracht van onze lokale experts benutten om projecten op alle eilanden naar een hoger niveau te tillen. DCNA onderzoekt momenteel de vervolgstappen om dit verder te faciliteren, zoals het opzetten van het 'Conservation and Restoration of Key Habitat Program' dat alle zes eilanden zal omvatten. Hieronder zullen ook koraalriffen vallen. De workshop werd gefinancierd door het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur en ondersteund door de Nationale Postcode Loterij.

Tekst: Dutch Caribbean Nature Alliance
Foto's: Reef Renewal Foundation Bonaire; RoffaReefs; Mika de Breuyn; Paul Selvaggio