Natuurjournaal 6 september 2024

Tijdens deze zonnige dagen zijn er nog steeds veel insecten te zien. Ook hommels en bijen blijven actief, op zoek naar nectar en stuifmeel. In een eerder Natuurjournaal stond een foutieve uitleg van het woord polylectisch, daarom nu een rectificatie. De term polylectisch betekent letterlijk ‘veel uitzoekend’. De juiste uitleg is dat een hommel (of bij) die polylectisch is, veel soorten planten bezoekt om stuifmeel te verzamelen. Dit in tegenstelling insecten die oligolectisch zijn. Zij zijn voor stuifmeel afhankelijk van enkele, vaak nauw aan elkaar verwante, plantensoorten. Een aantal voorbeelden daarvan vind je in dit artikel. Soorten die voor stuifmeel sterk gespecialiseerd zijn, kunnen voor nectar wel veel verschillende plantensoorten bezoeken. De slobkousbij bijvoorbeeld, die in Nederland vrijwel volledig afhankelijk is van stuifmeel van de grote wederik. Deze plant levert echter geen nectar. Daarvoor bezoekt de slobkousbij de meest uiteenlopende planten.

De blauwe knoop is een echte laatbloeier. Meestal begint de bloei eind juli en gaat door tot in september of oktober, afhankelijk van het weer. Het is een belangrijke nectarplant voor vlinders, bijen, hommels en zweefvliegen, met name omdat veel andere planten nu al zijn uitgebloeid. Blauwe knoop is te herkennen aan zijn halfronde bloemhoofdje met blauwe bloemetjes. In Nederland heeft de plant het moeilijk door verdroging, en ook bemesting en het wegvallen van het traditionele beheer van schrale graslanden dragen bij aan achteruitgang van blauwe knoop.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: John Willemen, Waarneming.nl; Hans Dekker, Saxifraga