Natuurjournaal 11 februari 2025

De hazelaar valt in de winter al op door zijn bloeiende katjes, die tot wel twaalf centimeter lang kunnen worden. Het is een van de vroegste bloeiers uit onze wilde flora. Tijdens deze – vooralsnog – zachte winter werd de hazelaar al vanaf de tweede helft van december in bloei gezien. De katjes die je nu ziet, zijn de mannelijke bloemen. De vrouwelijke bloemen zijn klein en rood en groeien in de oksels van de bladeren. De hazelaar is een windbestuiver en geeft het stuifmeel af aan de lucht. De wind brengt een klein deel naar de stempels van de vrouwelijke bloemen, wat hopelijk tot bevruchting leidt. Hazelaars produceren daarom erg veel pollen en hoeven geen insecten te lokken voor bestuiving. Daarom hebben de vrouwelijke bloemen geen nectar.

De overvloed aan pollen op het einde van de winter is van levensbelang voor hommelkoninginnen. Na een lange winterslaap komen zij tijdens de eerste zonnige dagen weer tevoorschijn. Je herkent ze direct: dikke, langzaam- en laagvliegende hommels. Ze gaat op zoek naar nectar en stuifmeel van vroegbloeiende planten, zoals krokussen, klein en groot hoefblad, hazelaar en wilg. Vervolgens betrekt Hare Majesteit een nieuw ‘paleis’. Dat kunnen oude muizenholletjes zijn, nestkastjes of holle bomen. Heeft ze haar nest gevonden, dan legt ze daar haar eerste eitjes op een broodje van stuifmeel en gaat ze zitten broeden. Uit de eitjes komen de eerste werksters en langzaam breidt de kolonie zich uit. Wil je (nog) meer voor hommels doen? Plant dan biologisch geteelde voorjaarsbloeiers.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Arnold van Vliet, Nature Today; Ab Baas, Saxifraga