Natuurjournaal 5 september 2024

Terwijl Nederlandse koolmezen vrijwel allemaal in de buurt van hun geboorteplek blijven, trekken hun soortgenoten uit Scandinavië en Oost-Europa nu naar Nederland en omstreken om te overwinteren. Deze vrolijke zangers stellen weinig eisen aan hun leefgebied. Overal waar bomen met nestholen zijn, kunnen ze voorkomen en ook in tuinen met veel groen zijn ze te vinden. Koolmezen gaan goed om met klimaatverandering en hebben baat bij de zachtere winters. In de winter eten ze zaadjes en ze zijn ook gek op noten en vetbollen. Lekkere hapjes verdedigen ze soms agressief. Wat de koolmees dan met kool te maken heeft? Die naam heeft de koolmees te danken aan zijn zwarte kleur: zijn kop- en borstveren zijn ‘zo zwart als steenkool’. Een 'zo zwart als kool-mees' dus!

Behalve de koolmees kan je ook de koolmot nu tegenkomen. Dit piepkleine vlindertje is niet zo zwart als kool, maar voornamelijk bruin. Hij dankt zijn naam aan iets heel anders: het koolmotje komt voor op alle plaatsen waar kruisbloemigen groeien, de plantenfamilie waar ook alle koolplanten onder vallen. Heel veel planten uit deze familie zijn eetbaar voor mensen, maar de rupsen van de koolmot vinden ze ook heerlijk. Ze kunnen dan ook flinke schade toebrengen aan allerlei gewassen, zoals paksoi, broccoli, boerenkool en spruiten. De vlinder heeft een spanwijdte van slechts 15 millimeter. Hoewel de koolmot een trekvlinder is, vliegt hij weinig. Tijdens zijn trektochten laat hij zich voornamelijk meevoeren door de wind.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Pixabay; Miek, Waarneming.nl