Plant & insect: bevertjes

Blauwgrasland, vochtig duingrasland, kalkgrasland en ander voedselarm, bloemrijk gebied, dat is waar het elegante grasje bevertjes of trilgras (Briza media) zich thuisvoelt. Terrein dat niet algemeen is, dus misschien niet heel verwonderlijk dat bevertjes de top vijf van de verkiezing van onze nationale bloem niet haalde.

Bijzonder grasje

Aan de wervende tekst lag dat niet: ‘Hoewel je me niet overal vindt, ben ik een wel heel bijzonder grasje. Mijn bloemen hangen in hartvormige trosjes bij elkaar en wanneer de wind maar eventjes waait, wapperen mijn groen tot bordeaux rode trosjes vrolijk door elkaar. Ik houd van zon en kruidenrijke graslanden, dus als je op mij stemt, houd je ook van een Nederland dat van een floravriendelijk beheer geniet.’ Het heeft niet geholpen, bevertjes werd geen nationale bloem.

Tuin

Niet heel algemeen dus, maar tot mijn verrassing trof ik fors uitgevallen bevertjes aan in de pluktuin van Het Zoete Land in Leiden. Wat blijkt: bevertjes wordt als siergras verkocht. ‘U kunt Briza media toepassen als solitairplant in een lage bodembedekkende vaste plant zoals Leptinella squalida, Ajuga reptans (kruipend zenegroen) of Lysimachia punctata (wederik)’, valt te lezen op de website van Bloemenpark Appeltern. Cruydt Hoeck biedt een ‘Plukmengsel inheemse planten voor op de vaas’ met onder meer bevertjes. 

Heemtuin of botanische tuin

Heb je geen tuin of geen plek voor bevertjes, dan kun je ze bewonderen in heemtuinen, zoals Heemtuin Leiderdorp, en in botanische tuinen. Voor het jaarthema 2024 van de botanische tuinen, Plant & insect, is er weinig te melden: bevertjes zijn windbestuivers. Een enkele keer zullen beestjes als wantsen, cicaden en plantenluizen een hapje van het gras nemen. Bij de waarnemingen vind je alleen de algemene groene schildwants.

Plant & mens

Voor Plant & mens, het jaarthema 2025 van de samenwerkende botanische tuinen, is er ook niet heel veel aan bevertjes te beleven, behalve dan dat het een goede indicatorsoort is voor een gezond, voedselarm biotoop, en dat de plant een nieuwe loopbaan als tuin- of vaasplant is gestart. Ook in kruidenmengsels voor bermen wordt vaak bevertjes toegepast, en vanuit daar verwildert de plant weer. ‘Huishoudelijk Gebruik: wordt van Runderen, Schapen en Bokken gegeten’, weet de Flora Batava te melden. Maar dat geluk zullen weinig runderen en bokken vandaag de dag nog hebben. 

Meer informatie

• Een mooie plaat van bevertjes in de Flora Batava.

Tekst: Hanneke Jelles, Hortus botanicus Leiden
Beeld: Jan Jansen; Adri Mulder; Hanneke Jelles