Natuurjournaal 26 juni 2024

Je kunt nog heel even genieten van gratis concerten. Vooral tijdens een avondwandeling in het park heb je kans op een voorstelling, want de zanglijster trekt ook nu nog alle registers open. Van het geluid van de zanglijster krijg je een echt voorjaarsgevoel, al zingen ze soms al in januari. Ze zingen zolang het broedseizoen duurt en dat is best lang, want lijsters brengen soms wel drie nesten met jongen groot. Behalve hun unieke zang hebben zanglijsters nog een specialiteit: slakken. Zanglijsters zijn er dol op en hebben een ingenieuze manier gevonden om de slakken uit hun huisjes te krijgen. Ze gebruiken daarvoor een platte steen, een boomstronk of zelfs een stoeptegel. Als het maar hard en plat is. De huisjesslakken worden met een ferme zwaai tegen het oppervlak geslagen tot ze breken. De lijsters keren vaak naar dezelfde plek terug om de huisjes te breken, bij zo'n ‘smidse’ kan je een hele verzameling kapotte huisjesslaken vinden. Gebruik dus nooit gif in je tuin om slakken te weren! Probeer in plaats daarvan vogels te verwelkomen.

Niet alle huisjesslakken eindigen in de snavel van een lijster. En zeker dit jaar niet: 'takkenweer is slakkenweer’ en door de zachte winter en het kletsnatte voorjaar struikel je nu over de slakken. Goed nieuws voor de lijster, maar niet alle tuinbezitters zijn er blij mee. Als je ze van dichtbij bekijkt zijn huisjesslakken leuke dieren, met ogen op steeltjes en een prachtig huisje op hun rug. Heb je zo'n huisje al eens goed bekeken? Bijna alle huisjes spiralen naar rechts. Soms wordt door een mutatie een ‘omgekeerde’ slak geboren, waarvan het huisje de andere kant op draait. Zo'n linksdraaiende slak heeft moeite om een partner te vinden. De organen van een slak zijn namelijk geordend in een dezelfde richting als zijn huisje. De voortplantingsorganen van twee gelijkdraaiende slakken passen in elkaar zoals een sleutel in een slot. Toch is de linksdraaiende slak niet gedoemd om uit te sterven, want slakken zijn hermafrodiet. Dat betekent dat ze mannetje en vrouwtje tegelijk zijn. Sommige slakken kunnen zich zelfs voortplanten zonder dat ze daar een andere slak bij nodig hebben.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Jelle de Jong; Ab Baas, Saxifraga