Inspirerende lezingen op de Landelijke Dag van Sovon op 25 november

Een van de hoofdsprekers tijdens de Landelijke Dag is de Ierse vogelkenner en illustrator Killian Mullarney. Hij is bij veel vogelliefhebbers bekend als de illustrator van de Collins Bird Guide, ook wel bekend als de ANWB Vogelgids van Europa. Killian neemt je graag mee in vijftig jaar bespiegelingen op vogeldeterminatie en zal laten zien hoe grondig de aanpak van vogeldeterminatie in zijn leven is veranderd. Hij vertelt op een toegankelijke en persoonlijke manier over vogels en hun determinatie; zijn verhaal roept herkenning op bij zowel beginnende als zeer ervaren vogelaars.

Leo Zwarts vertelt over zijn onderzoek in de Sahel, een gebied van tien miljoen vierkante kilometer. Leo deed, samen met zijn teamgenoten Rob Bijlsma, Jan van der Kamp en Marten Sikkema systematische metingen op willekeurige plekken in de Sahel om de verspreiding en dichtheden van vogels te weten te komen. Op basis van hun tellingen zijn naar schatting, naast miljarden bomen en struiken, tot miljarden vogels aanwezig. Op basis van het telwerk legt Leo Zwarts uit wat de resultaten betekenen.

Door klimaatverandering begint het voorjaar steeds eerder, en voor trekvogels is het niet altijd gemakkelijk om hun aankomst voldoende te vervroegen. Christiaan Both vertelt over het driejarig onderzoek aan Nederlandse Bonte Vliegenvangers, die voor het onderzoek verhuisden naar Zuid-Zweden. Levert dit voor een individuele vliegenvanger een voordeel op en heeft dit mogelijk evolutionaire consequenties? Christiaan legt het tijdens zijn presentatie uit. 

Waddenzee werelderfgoed

In 2009 werd de Waddenzee aangewezen als Werelderfgoed. Daar kwam de aanbeveling bij om extra bescherming en onderzoek langs de gehele Oost-Atlantische vliegroute (flyway) uit te voeren. De miljoenen watervogels waar de Waddenzee zo beroemd om is, zijn bewoners van een heel netwerk van sterk met elkaar verbonden gebieden, verspreid van het arctisch gebied tot aan Zuid-Afrika. Sinds 2013 organiseert Sovon samen met nationale partners, Wetlands International en BirdLife International jaarlijks tellingen langs de flyway, met extra aandacht voor westelijk Afrika. In zijn lezing vertelt coördinator Marc van Roomen hoe zo’n telling in zijn werk gaat en waar de resultaten voor gebruikt worden. 

Verwonderaars

Verwonderaars zijn al die mensen die oog hebben voor de natuur vlakbij, die kijken en vragen, die tellen, turven en staven. Het zijn vaak ook de mensen die beschermen, beheren, die planten en zaaien. Ze oogsten alsmaar meer ontzag voor de kracht en pracht van de natuur. De kennis van de Nederlandse soortenrijkdom stoelt al sinds jaar en dag op deze mensen, zowel binnen de wetenschappelijke wereld als daarbuiten. Filmmaker Rik van der Linden maakte een documentaire over verwonderaars. Deze wordt vertoond tijdens de lunchpauze. 

Keur aan projecten

In de kleine zaal worden tal van presentaties gehouden over verschillende nationale en internationale projecten. Zo komt citizen science aan bod; in zes landen is onderzocht hoe deelname aan activiteiten zoals excursies, ringen en tellen kan bijdragen aan een bredere zorg voor natuur. Ook wordt verteld over de gesteldheid van het Markermeer-systeem: welke vogelsoorten floreren bij deze nieuwe natuurontwikkeling en van welke soorten zijn de verwachtingen juist niet uitgekomen? Vijftig jaar aan broedvogels in het Lauwermeer wordt besproken aan de hand van de ontwikkeling van de avifauna van het Lauwersmeer sinds de afsluiting in 1969. In de zomer van 2023 werd project PARTRIDGE afgerond, met belangrijkste uitdaging het herstel van biodiversiteit op het boerenland. Welke lessen zijn geleerd in het beschermen van natuur buiten natuurgebieden?

Een hoogtepunt is de onthulling van ‘Het Jaar van de …’! Welke vogelsoort wordt door Sovon en Vogelbescherming Nederland in 2024 in de schijnwerpers gezet (en heeft dit helaas hard nodig)? Verder staan presentaties op het programma over vogels als verbinders, de nieuwe trekroute van Kleine Rietganzen, terugmeldingen van geringde vogels, het Lepelaarvrouwtje Sinagote, zenderonderzoek aan Zilvermeeuwen en Kleine Mantelmeeuwen en over bosvogels op de Hoge Veluwe 70 jaar geleden. 

Een dag boordevol inspiratie

Kaarten voor de Landelijke Dag zijn via deze link te bestellen. Kaarten kosten 10 euro voor leden en vrijwilligers. Niet-leden of niet-vrijwilligers betalen 15 euro. Voor studenten geldt een speciaal tarief van 5 euro. Het is niet mogelijk om kaarten aan de deur te kopen.

Tekst & foto: Sovon Vogelonderzoek Nederland