Landelijke Dag van Sovon op 25 november

Op een koude en regenachtige zaterdag in december 1978 ontmoetten 91 vertegenwoordigers van Sovon, de Nederlandse Ornithologische Unie, Vogelbescherming en vele vogelwerkgroepen elkaar in Utrecht. Voor het eerst kwamen zij in deze samenstelling bij elkaar om informatie uit te wisselen over onderzoek naar bijvoorbeeld trekvogels, broedvogels en nestkasten. Aan deze landelijke uitwisseling van ornithologische kennis en informatie was duidelijk behoefte. Al na een aantal jaar was een grotere locatie nodig voor de jaarlijkse ‘landelijke contactdag’ die sinds 1978 elk jaar heeft plaatsgevonden.

Gelijkgestemden ontmoeten

Naast uitwisseling van informatie over tellingen, atlasprojecten en vogelonderzoek, was er tijdens de landelijke dagen altijd ruimte voor verdieping. Aanvankelijk ging het om enkele lezingen en filmvertoningen aan het einde van de vergadering. Zo bracht Nico de Haan van Vogelbescherming een film van Jan van de Kam over de Oosterschelde mee naar de eerste Landelijke Dag in 1978.

"Die eerste dagen waren erg gezellig," herinnert De Haan zich. "Het was leuk om gelijkgestemden te ontmoeten. Het ging toen nog om een klein gezelschap van mensen uit de inner circle van onder andere het voormalige Rijksinstituut voor Natuurbeheer, Sovon en Vogelbescherming. Het aantal bezoekers nam later snel toe. Vooral de atlasprojecten van Sovon hebben een enorme boost gegeven aan de dag."

Vanaf 2001, toen de dag inmiddels plaatsvond in De Vereeniging in Nijmegen, kwam er een zaal bij en verdubbelde het aantal lezingen. Het aantal bezoekers was inmiddels al opgelopen tot 1.600, aantallen die tegenwoordig ook gangbaar zijn. Vanaf 1981 werd het lezingenprogramma aangevuld met presentaties van vogelwerkgroepen, kunstenaars, reisorganisaties, optiek en boekhandels op de standhoudersmarkt. Alleen de filmvertoningen zijn vanaf eind jaren tachtig uit het programma verdwenen.

Verdiepende lezingen

Door de jaren heen zijn er zo’n 650 lezingen gegeven tijdens de 45 edities van de Landelijke Dag. De meeste daarvan waren verhalen over de diverse atlasprojecten en monitoringsprogramma’s. Maar daarbuiten voerden verhalen over soorten en soortgroepen de boventoon. De meest populaire soort op de Landelijke Dag is de scholekster die in maar liefst twaalf lezingen aan bod kwam, gevolgd door de grutto (negen lezingen) en de huiszwaluw (zes lezingen). Meer dan honderd vogelsoorten kwamen door de jaren in de lezingen voorbij. Allemaal soorten waar amateur- of professionele onderzoekers onderzoek naar hebben gedaan, vaak jarenlang en met veel toewijding.

Ook dit jaar komen veel goede sprekers met mooie vogelverhalen. Dit jaar zijn er drie zalen. Het programma begint met een lezing van vogelillustrator Killian Mullarney, bekend van de ANWB Vogelgids. Hij blikt terug op vijftig jaar ontwikkelingen op het gebied van vogeldeterminatie. Ook andere sprekers zoals Leo Zwarts en Romke Kleefstra blikken terug, maar dan op jarenlang vogelonderzoek. In het Lauwersmeer of dwars door Afrika: kom luisteren. Prominent onderdeel zal het lustrummoment over 50 jaar Sovon zijn. Vogels verbinden werelddelen en mensen, zo zal het parallelle programma van de Nederlandse Ornithologische Unie laten zien. Geringde kanoeten, lepelaars, kleine rietganzen en grote sterns geven daar prachtige voorbeelden van. Verhalen die je niet wilt missen.

Jubileumboek: Vogels tellen is goud

Tijdens de Landelijke Dag presenteert Sovon met trots het jubileumboek: Vogels tellen is goud! 50 jaar Sovon Vogelonderzoek Nederland. Het boek is gratis beschikbaar voor alle vrijwilligers, leden en andere belangstellenden. Wil je een boek hebben, reserveer dan een exemplaar op de website van Sovon.

Wees erbij

Kaarten voor de Landelijke Dag zijn te bestellen via de website van Sovon. Kaarten kosten tien euro voor leden en vrijwilligers. Niet-leden of -vrijwilligers betalen vijftien euro. Voor studenten geldt een speciaal tarief van vijf euro. Het is niet mogelijk om kaarten aan de deur te kopen. 

Tekst en foto's: Sovon