Wereld Natuur Fonds gaat illegale ontbossing tegen met AI-systeem

Ontbossing is één van de grootste bedreigingen voor het klimaat. Twee van ’s werelds grootste tropische bossen naderen het kantelpunt waarop herstel niet meer mogelijk is en verdroging optreedt. Tijdens de klimaattop in Glasgow is het doel gesteld ontbossing te stoppen voor 2030, maar uit een recent verschenen WWF-rapport (pdf: 10,3 MB) blijkt dat we niet op koers liggen, ontbossing nam in 2022 zelfs toe. Zeker vijftig procent van al deze ontbossing is illegaal en de urgentie voor lokale overheden om dit tegen te gaan is dus hoog. Eerste resultaten van Forest Foresight in Gabon en Kalimantan zijn positief en het doel is om in 2027 in twaalf landen actief te zijn.

Ontbossing voorspellen

Illegale ontbossing is één van de grootste bedreigingen voor de natuur en daarmee van de leefgebieden van wilde dieren. Het voorkomen van ontbossing en de aantasting van ecosystemen levert onmiddellijke klimaatvoordelen op en heeft een positieve impact op maatschappij en economie. Wereldwijd worden grote hoeveelheden bos gekapt voor illegale mijnbouw, landbouw en voor de aanleg van infrastructuur.

Door ervoor te zorgen dat overheden en lokale gemeenschappen in kunnen grijpen vóórdat illegale ontbossing plaatsvindt, kan veel bos gered worden. Forest Foresight identificeert vroege stadia van ontbossing en voorspelt waar mogelijk illegale ontbossing plaats zal vinden tot zes maanden vooruit. Dit gebeurt met gedetailleerde kaarten die het systeem samenstelt vanuit diverse databronnen en lokale kennis.

De eerste pilots in Gabon en Kalimantan blijken succesvol: hier houdt Forest Foresight bij elkaar ruim 8 miljoen hectare in de gaten, waarop inmiddels 33 interventies tegen ontbossing zijn uitgevoerd. Forest Foresight is een initiatief van WWF-NL en ontwikkeld in samenwerking met Wageningen University & Research (WUR), Deloitte Consulting en Boston Consulting Group.

“Bijna de helft van de oorspronkelijke bossen op aarde is al verdwenen. Terwijl bomen onze bondgenoot zijn in de strijd tegen klimaatverandering. Bestaande systemen detecteren ontbossing als dit al heeft plaatsgevonden. Wij hebben hard gewerkt aan het ontwikkelen van een systeem dat voorspelt waar bos gekapt gaat worden door big data en menselijke activiteit met elkaar te verbinden. Hiermee kunnen we samen met overheden en lokale gemeenschappen werken aan het behoud van onze bossen en ons inzetten tegen klimaatverandering”, zegt Jorn Dallinga, Programmamanager Forest Foresight voor het Wereld Natuur Fonds Nederland.

Steeds slimmer door data

Wageningen University & Research onderzoekt de effectiviteit van het AI-systeem en werkt aan de technische optimalisatie. Forest Foresight werkt onder andere met data uit het RADD (RAdar for Detecting Deforestation)-systeem. Om de zoveel dagen wordt aan de hand hiervan vastgesteld of nieuwe wegen aangelegd zijn en waar er gekapt wordt.

Het AI-systeem wordt gevoed met datasets die ingaan op achterliggende redenen van ontbossing en verschillende weer- en bostypes. Johannes Reich, Associate Professor Radar Remote Sensing en hoofdonderzoeker op Forest Foresight voor Wageningen University & Research, zegt hierover: "We leren het systeem de oorzaken van ontbossing kenen. In een recente studie hebben we satellietdata gebruikt om naar de oorzaken van ontbossing te kijken. Hoofdoorzaken zijn mijnbouw, kleinschalige en grootschalige landbouw – zoals voor palmolie of soja – en selectieve kap voor de houtindustrie. Door deze achterliggende redenen van ontbossing te onderzoeken en bijbehorende datasets in te voeren in het systeem, leert het om deze activiteiten te herkennen en wordt het steeds slimmer. Forest Foresight geeft mensen handelingsperspectief. Door de samenwerking met WWF en de lokale bevolking hebben we echt iets in handen.”

Doelen worden niet behaald

Het vandaag door WWF gepresenteerde Forest Pathways Rapport (pdf: 10,3 MB) is een handleiding tot het behalen van de tijdens de klimaattop in Glasgow 2020 gestelde bossendoelstellingen. Samen met het rapport verscheen ook het Forest Declaration Assessment over de status van deze doelstellingen. Dit assessment spreekt een grote zorg uit: de wereld is niet op koers om de doelstellingen voor 2030 te behalen, zo is sinds het stellen van de doelen wereldwijd een gebied ter grootte van Denemarken verloren gegaan.

Tekst: WWF Nederland
Foto's: Luis Barreto, WWF-UK; WWF