Voortplanting
De voortplanting van de vuursalamander vindt plaats tussen de maanden maart en oktober. In juli is een duidelijk piek in de voortplanting te zien. De paring van deze salamander verloopt anders dan bij bijvoorbeeld de watersalamander; waar zij paren in het water, doet de vuursalamander dat op het land.
Ook legt de vuursalamander geen eitjes, maar brengt gelijk gehele larven ter wereld. Deze larven worden over het algemeen in de maanden maart en juni met een piek in april en begin mei afgezet in helder, zuurstofrijk water, bronbeekjes, bronputten en bronpoelen. De larven blijven gemiddeld zo’n vier maanden in het water mits de watertemperatuur goed is en er voldoende voedsel aanwezig is. Het wil wel eens voorkomen dat de larven later worden afgezet: rond het najaar of zelfs al in de winter. Wanneer de larven zo laat worden afgezet overwinteren ze vaak in het water. Over het algemeen is de vuursalamander geslachtsrijp vanaf vijf jaar.
Levenswijze
Een heuvelachtig landschap met vochtige loofbossen, doorsneden met bronbeekjes noemt de vuursalamander zijn thuis. Kalkrijke bodems, bronnen en hoge bodemvochtigheid zijn belangrijke eisen die het beestje stelt aan de biotoop. Ook erg belangrijk is de aanwezigheid is van een koele en vochtige schuilplaats.
De vuursalamander is actief bij temperaturen die hoger zijn dan 6 tot 8 graden, wanneer de temperatuur lager is verkast hij naar zijn winterverblijf. Volwassen vuursalamanders voeden zich met wormen en naaktslakken. De larven van de vuursalamander staan op het menu van verschillende soorten stromingsminnende beekvissen zoals de forel en rivierdonderpad. De vrouwtjes worden gemiddeld zo´n twintig gram, de mannetjes blijven over het algemeen wat lichter. In de juiste omstandigheden worden vuursalamanders rond de twintig jaar oud.
Bedreiging en bescherming
De vuursalamander staat op de rode lijst en een van deze redenen is de ernstige schimmelziekte Batrachochytrium salamandrivorans, ook wel bekend als Bsal. Deze schimmelziekte vreet letterlijk de huid van de salamander weg. Wanneer de beestjes hieraan worden blootgesteld, sterven de dieren snel. De vuursalamanderpopulatie is door Bsal sterk afgenomen. Ten opzichte van 1977 is de afname van de populatie-omvang maar liefst 99,9 procent. In Nederland worden jaarlijks nog maar enkele dieren gevonden tijdens de monitoring.
| Iedere week staat een plant, dier of schimmel centraal in De week van … Het is een initiatief van SoortenNL, hét kennisnetwerk voor wilde planten en dieren van Nederland. Een netwerk van organisaties die toegepast onderzoek doen en natuurgegevens verzamelen met hulp van duizenden vrijwilligers voor de bescherming van soorten en hun leefgebieden. Met die gegevens ontwikkelen we kennis over de staat van de natuur en verbeteren we beheer, beleid en betrokkenheid. |
Tekst: Max Schutte, RAVON en SoortenNL
Foto’s: Jelger Herder