Mooie plooirokken, vooral onder struiken en tussen gras

Geschikt substraat voor de Kastanje-inktzwam

De Kastanje-inktzwam (Parasola auricoma) is vanouds vooral bekend van snipperhopen en spaanders, maar dat zal in veel regio’s tegenwoordig minder zijn dan enige decennia geleden. Het hangt er vanaf of men bereid is deze snipperhopen anno 2023 nog te laten liggen. Het lijkt erop dat  de door uitdunningswerkzaamheden ontstane snippers tegenwoordig vaker worden geruimd dan voorheen. Stikstof is een belangrijk politiek item geworden. De aanwezigheid van dood organisch materiaal in het milieu speelt hierbij  blijkbaar ook een grotere rol. Afgelopen week werden er verschillende vindplaatsen aangetroffen op het strooisel onder Meidoorns en allerlei andere gekweekte roosachtigen in parken, maar ook tussen het gras in gazons. Waarschijnlijk speelt de humus tegenwoordig een wat grotere rol dan voorheen. De niet te lage temperaturen en de ideale neerslagcijfers tijdens dit voorjaar zullen bij de Kastanje-inktzwam ook een positieve rol van betekenis hebben gespeeld, net als bij de meeste andere echte voorjaarssoorten.

De Kastanje-inktzwam is echter geen echte voorjaarssoort. Het is een paddenstoel die wat zijn verschijnen betreft een piek laat zien in de maand mei, maar nog tot in november gevonden kan worden. Dan zijn er wel minder grote aantallen dan in het voorjaar. Op het verspreidingskaartje van de Kastanje-inktzwam vallen een vrij groot aantal lege atlasblokken op. Komt dat door het kleinere aantal snipperhopen van tegenwoordig, zoals dat bij zoveel andere 'snipperpaddenstoelen' is geconstateerd?  

Plooirokjes

De Kastanje-inktzwam behoort tegenwoordig tot de groep van de Plooirokjes (Parasola). De groep heeft in Nederland tien vertegenwoordigers. De soorten hebben allemaal 'plooirokje' in hun Nederlandse naam, behalve de Kastanje-inktzwam. Maar als je het hebt over het dragen van een plooirok, is de Kastanje-inktzwam door zijn grootte eigenlijk het beste paard van stal. De plooien geven het hoedje de indruk van een opvallende plooirok. Tijdens excursies valt op dat beginners bij het horen van de naam plooirokje hilarisch reageren, vooral de mannen.

De dames vinden het vaak een schattig gezicht. Blijkbaar is het zo dat plooirokken als kleding een bepaald imago met zich meedragen. Er wordt gezegd dat plooirokken uit de mode zijn, of op zijn minst een stoffig imago bezitten. Bij het zoeken op internet naar plooirokjes bleek dit kledingstuk allesbehalve onpopulair. De plooirok is een zeer oud kledingstuk en reeds bekend van de vierde eeuw voor Christus. De plooirok wordt zowel door vrouwen als mannen gedragen. Denk maar eens aan de traditionele Schotse kleding met kilt, of aan de presidentiële wacht in Griekenland met de traditionele witte plooirok, de foustanella. Toch werkt de naam plooirokje voor een paddenstoel bij velen op de lachspieren. Uit pr-overwegingen is dat natuurlijk prima. De vondst van een plooirokje blijft zo langer in het geheugen hangen en ze behoren daardoor tot één van de bekendste groepen paddenstoelen.

Tekst en foto’s: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging (leadfoto: Kastanje-inktzwam)