maankokerjuffer

Eerste determinatiesleutel schietmotten voor Nederland

EIS Kenniscentrum Insecten
27-MRT-2023 - Schietmotten worden aangetrokken door licht en verschijnen op nachtvlinderlakens. Ze lijken wel wat op vlinders, maar ze hebben geen schubben maar haren op de vleugels. De larven, kokerjuffers geheten, leven onder water in een zelfgemaakt kokertje. Het zijn indicatoren voor de ecologische toestand van een gebied. De 182 Nederlandse soorten zijn met de nieuwe Entomologische Tabel te determineren.

Je kunt schietmotten ook overdag zoeken, ze vliegen vooral aan de waterkantDe larven van schietmotten zijn belangrijke indicatoren van de waterkwaliteit. Ze worden door de waterschappen dan ook al jarenlang bemonsterd en gedetermineerd. Hierover is dan ook al veel bekend. De schietmotten zelf zijn minder bekend. Maar deze lacune wordt in één klap ingevuld met de nieuwe Entomologische Tabel schietmotten. Deze publicatie wordt op 31 maart bij Waterschap de Dommel in Boxtel gepresenteerd tijdens een symposium dat helemaal gewijd is aan deze bijzondere dieren.

 Schietmotten

Een schietmot begint zijn leven als ei. De larven van de meeste schietmotten leven in het water. Alleen de landkokerjuffer leeft op het droge. De larven verpoppen en zodra ze uit de pop komen maken de schietmotten werk van de voortplanting, vaak in de vorm van een baltsvlucht. Opvallend veel soorten zijn gebonden aan stromend water, maar ook meren, duinplasjes en tuinvijvers kunnen diverse soorten herbergen. Je kunt ze ’s avonds vinden op licht en overdag door goed te kijken en met een insectennet te slepen in de oevervegetatie. In deze video worden enkele Nederlandse schietmotten voorgesteld.

Enkele vertegenwoordigers van de schietmotten, Agapetus fuscipes, Hagenella clathrata en Mystacides azurea

Nieuwe publicatie

De nieuwe determinatietabel voor schietmotten

Dit is de eerste determinatietabel voor de schietmotten van de Benelux. Veel soorten zijn met wat oefening op basis van een foto te herkennen. Voor andere soorten is een goede loep of binoculair aan te bevelen. Je moet dan kijken naar het aantal sporen op de poten (sporenformule), vleugeladers en genitalia. In het boek zijn honderden originele foto’s opgenomen van de belangrijke kenmerken. In de soortbesprekingen staat de stand van de kennis over herkenning, biologie en verspreiding. Van veel soorten is ook een veldfoto opgenomen. Zie hier voor meer informatie over het boek.

Oproep

We hopen dat deze uitgave de studie van deze interessante insecten stimuleren en ook zal bijdragen aan het behoud van hun leefgebieden. Alle waarnemingen van schietmotten zijn welkom. Door foto’s te maken en deze op Waarneming.nl te plaatsen, draag je al bij aan de kennisontwikkeling.

Meer informatie

Tekst: Maria J. Sanabria, Aquon, David Tempelman & Roy Kleukers, EIS Kenniscentrum Insecten
Foto's: Casper Zuyderduyn (leadfoto: de maankokerjuffer Limnephilus lunatus is een van de algemeenste schietmotten); David Tempelman; Brigitta Eiseler; EIS Kenniscentrum Insecten