Vlindervoorjaar begint voorzichtig

Vlinders hebben warmte nodig om actief te kunnen zijn. Een lichaamstemperatuur van 30 graden Celsius is optimaal. Die temperatuur is er in ons land natuurlijk maar zelden en zeker in het voorjaar niet. Vlinders hebben echter manieren om hun lichaamstemperatuur snel naar die dertig graden te brengen. Ze gebruiken hun vleugels als zonnecollectoren en vangen daarmee de warmte van de zon op en verwarmen daarmee hun lijfje. Temperatuur is dus niet het belangrijkste, maar er moet wel zon zijn. Dat geldt zelfs in de zomer, want als het twintig graden is maar bewolkt, zul je toch maar weinig vlinders actief zien vliegen. Ze wachten ook dan echt op wat zon. De afgelopen week was het regelmatig zonnig weer en ondanks de 8 graden zijn er wel degelijk overwinterende dagvlinders tevoorschijn gekomen: citroenvlinder, kleine en grote vos, dagpauwoog en atalanta. Die laatste is eigenlijk een trekvlinder en geen echte overwinteraar. Als het flink koud is zullen ze de winter niet overleven, maar in zo’n kwakkelwinter redden ze het blijkbaar prima.

De kleine vos is het meest gemeld op de invoerportalen Waarneming.nl en Telmee. Dat is verheugend, want deze vlinder heeft een aantal magere jaren achter de rug, maar lijkt nu weer flink op de weg terug. In het noorden heeft de kleine vos het de afgelopen jaren nog wel redelijk gedaan, maar de waarnemingen van de afgelopen dagen komen verspreid uit het hele land, ook uit het oosten en zuiden. Ook de grote broer, grote vos, is al meermalen gemeld dit voorjaar. Deze vlinder was vrijwel verdwenen uit ons land, maar neemt sterk toe en is ook nu dus al op diverse plaatsen aangetroffen. De dagpauwoog is ook al wel gezien, maar wel veel minder dan de kleine vos. Meestal is de kleine vos er ook als eerste bij dus de komende weken zullen er zeker ook veel meer dagpauwogen tevoorschijn komen, net als citroenvlinders. De atalanta’s hebben de winter ook overleefd en er zijn er al diversen actief gevonden. De andere vlinderoverwinteraar, de gehakkelde aurelia, laat nog op zich wachten. Deze komt meestal later uit overwintering dan de andere vroege voorjaarsvlinders.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting