Aziatische hoornaar

Aziatische hoornaar vaker waargenomen: bestrijding afhankelijk van correcte waarnemingen

Provincie Utrecht
10-JUL-2021 - De Aziatische hoornaar wordt nog niet zo vaak gespot in Nederland, maar het aantal keren dat deze invasieve exoot wordt gezien, neemt geleidelijk toe. Zijn aanwezigheid kan negatieve gevolgen hebben voor de biodiversiteit. Provincies zijn verantwoordelijk voor de bestrijding van deze 'grote wesp.' Een adequate bestrijding is afhankelijk van voldoende gemelde waarnemingen.

Theo Zeegers, van EIS Kenniscentrum Insecten, zet zich in voor meer bekendheid over dit insect. "De Aziatische hoornaar is twee keer zo groot als de normale wesp. Verder is het insect goed te herkennen aan zijn zwarte borststuk en de poten met gele uiteinden", vertelt Theo over de herkenningspunten.

Duizenden hoornaars in één nest

De Aziatische hoornaar staat op een Europese lijst van insecten die bestreden moeten worden. De aanwezigheid van deze hoornaar kan schadelijke gevolgen hebben voor de diversiteit van inheemse flora en fauna. De exoot eet bijvoorbeeld honingbijen, hommelsoorten en andere bestuivende insecten. In een nest kunnen in de nazomer wel duizenden Aziatische hoornaars zitten. De nesten worden in Nederland zoveel mogelijk opgespoord en verwijderd. Als een melding van een mogelijke Aziatische hoornaar binnenkomt, start een zoektocht naar het nest en wordt zo mogelijk gestart met bestrijding.

Herkenning

Het opsporen van nesten begint bij het melden van waarnemingen van Aziatische hoornaars. Voor een adequate bestrijdingsaanpak, is het belangrijk dat Aziatische hoornaars niet met Europese hoornaars verward worden. Via de website van EIS kunnen de verschillen gecheckt worden. Ook is het mogelijk de app 'ObsIdentify' te gebruiken voor het ontdekken van de verschillen.

Kenmerken van de Aziatische hoornaar

"Veel meldingen van Aziatische hoornaars blijken na controle gelukkig toch inheemse hoornaars te zijn. Omdat ze zo vaak met elkaar verward worden, zijn eigenlijk alleen waarnemingen met een foto zinvol", benadrukt Theo. Hij vervolgt: "Aziatische hoornaars hebben in de zomer grote volken met één koningin en veel werksters. De werksters horen bij één specifiek nest. Iedere waarneming van een Aziatische hoornaar in de periode half juni tot eind september, betreft werksters en wijst dus op de aanwezigheid van een nest in de omgeving. Die kan dan nog wel tot een kilometer verder hangen."

Nesten

Het is 's zomers mogelijk het verschil te herkennen tussen een nest van de inheemse Europese hoornaar en die van de Aziatische. In de zomerperiode hangen bolvormige nesten van Aziatische hoornaars meestal hoog in bomen. Zomernesten van Europese hoornaars zijn daarentegen vaak dicht bij de grond te vinden, in holtes van bomen. De nesten van Aziatische hoornaars kunnen behoorlijk groot worden. Theo: "Aan het einde van de herfst is het nest het grootst. Ze zijn dan soms zo groot als een skippybal, denk aan een diameter van negentig centimeter. Ondanks hun grootte, kan het door de hoge ligging in bomen tussen bladeren toch nog lastig zijn om vanaf de grond een nest te zien."

Geen extra gevaar voor mensen

Voor de mens is de Aziatische hoornaar niet gevaarlijker dan de inheemse Europese hoornaar. De Aziatische hoornaar is niet agressief. Ook komt het insect niet af op zoetigheden. "Wij merken dat de soort doorgaans voor minder overlast zorgt bij mensen, in vergelijking met bijvoorbeeld de normale wesp", aldus Theo.

Melding

Provincie Utrecht is verantwoordelijk voor de opsporing en bestrijding van een groot aantal invasieve exoten, waaronder de Aziatische hoornaar. Sinds enige jaren wordt de Aziatische hoornaar waargenomen in Nederland. Een signalering in Veenendaal in 2020 was het noordelijkste nest van het dier in Europa. Deze 'grote wesp' wordt al wat langer in de zuidelijke provincies van ons land waargenomen. De provincie roept iedereen, die vermoedt een Aziatische hoornaar te zien, op om hier melding van te maken via Waarneming.nl.

Tekst: Provincie Utrecht
Foto's: Gilles San Martin (leadfoto: Aziatische hoornaar); Jean Haxaire