Korrelige taaiplaat kan tegen warm, droog en nat weer

In Nederland worden Korrelige taaiplaten (Neolentinus schaefferi, RL; Ernstig bedreigd) vooral aangetroffen op oud dood hout van populierenstammen en -stronken, minder vaak op dat van wilg en beuk.

De Korrelige taaiplaat werd in 1987 voor het eerst in Nederland bij Heerlen ontdekt. Sinds deze eerste vondst is het de Korrelige taaiplaat voor de wind gegaan. De soort werd tot 1990 in 17 atlasblokken waargenomen, maar is tot 2021 van 39 atlasblokken bekend. Dat aantal komt overeen met de status 'vrij zeldzaam'. De Rode Lijst-status zal dientengevolge ook bijgesteld moeten worden en als de tijd er rijp voor is wordt de hele Rode Lijst bijgewerkt.

Vijf jaar geleden werd de Korrelige taaiplaat voor het eerst in recreatiepark Het Geestmerambacht bij Alkmaar gevonden. Dit jaar werden ze er weer aangetroffen, maar nu in een heel andere hoek van het terrein, namelijk op een oude populierenstam vlak langs een wandelpad en pontificaal voor een restaurant. Tijdens de zeer warme dagen van vorige week zat op de boomstam een aantal jongelui in de volle zon bij ruim 30 graden Celsius een broodje te eten, vlak naast een aantal exemplaren van de Korrelige taaiplaat. De Korrelige taaiplaat is juist door het voorkomen op standplaatsen in de volle zon een uitzonderlijke paddenstoel, een echte overlever die zijn Nederlandse naam 'taaiplaat' eer aandoet.

Hittegolven en stortregens

Blijkbaar kan de Korrelige taaiplaat hoge temperaturen doorstaan. Veel vondsten in Nederland zijn afkomstig van boomstammen en -stronken op zonnige locaties. Deze  bijzondere eigenschap van paddenstoelen wat betreft een zonnige standplaats staat ook aangegeven in de beschrijving van de Korrelige taaiplaat in verscheidene determinatiewerken.

De taaiplaten zagen er door de droge, zonnige weersomstandigheden uitgedroogd uit. Er werd een stukje van de droge hoed afgesneden en meegenomen voor onderzoek. Het microscopisch onderzoek liet zien dat er helemaal geen sporen werden gevormd. Dat veranderde toen het weer omsloeg en er  ineens extreem veel regen viel. Het extreme weer zorgde vooral in het westen van het land voor overlast, met als gevolg grote ellende in de agrarische sector terwijl in verschillende steden het riool het overtollige regenwater niet meer kon verwerken. Amper vijf dagen na het maken van de leadfoto van de Korrelige taaiplaat (bij een temperatuur van ruim 30 graden Celsius) werd dezelfde taaiplaat na de dramatische stortregens weer bemonsterd en onderzocht op sporen. De Korrelige taaiplaten waren in korte tijd fors gegroeid en bleken nu wel degelijk sporen te vormen. Het grijswitte kleurtje was veranderd in een gezond bruinroze uiterlijk. Het is deze soort in Nederland de afgelopen 34 jaar voor de wind gegaan.

Een toekomstperspectief met een toename van hittegolven en extreme regenval lijkt paddenstoelen als de de Korrelige taaiplaat niet erg te deren.

Tekst en foto's: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging (leadfoto: Korrelige taaiplaat bij zeer warm, droog weer)