Natuurlijke kringloop geeft de slikken meer schwung
ARK Rewilding Nederland, FREE Nature, Het Zeeuwse LandschapGescheurde pees
De Slikken van de Heen bestaan uit voormalige zandplaten, slikken en schorren, die inmiddels begroeid zijn met bloemrijk grasland en open bos. De variatie in het gebied wordt bevorderd door begrazing met konikpaarden, rode geuzen en wisenten. Dit voorjaar bleek een wisentkoe niet meer bij de kudde te lopen. Na het nodige zoekwerk werd ze gevonden met een gescheurde pees. Bezoek van een dierenarts en een behandeling mochten helaas niet baten, waarna ze uit haar lijden is verlost. Omdat wisenten wilde grazers zijn, mogen ze net als reeën en hazen in de natuur blijven liggen als ze sterven. Voor de natuur een belangrijke aanwinst!
Dood doet Leven
Vooral insecten werden al snel aangetrokken door het dode dier. Diverse soorten bromvliegen, zoals roodbaardbromvlieg en roodwangbromvlieg, waren er al snel bij. Rimpelige aaskevers en oranje aaskevers volgden snel daarna en even later waren ook grauwe aaskortschildkever en oeveraaskever present, net als krompootdoodgraver. Wat later kwamen de groene vleesvliegen. Veel soorten hebben eitjes afgezet, wat na enkele weken resulteerde in een krioelende massa maden. Daarop kwamen diverse soorten aaskevers jacht maken.
Niet alleen aaskevers, maar ook vogels zoals roodborstjes maakten jacht op de maden. De aaskevers zelf waren weer prooi voor vossen. Koolmezen kwamen de loslatende wol van de wisent ophalen om hun nest mee te bekleden; betere wol is er niet in de natuur. Op de vacht zat ook een gewone zakdrager, ogenschijnlijk naar voedsel te zoeken. Atalanta’s zuigen mineralen van het kadaver op. Nog steeds is het elke week weer anders. Momenteel zijn er weer veel larven van aaskevers en kortschildkevers te vinden, straks weer wat anders, zoals bijvoorbeeld aaskoprakevers, die van de botten van een kadaver leven. Grazers achterlaten op de plek waar ze geleefd hebben en gestorven zijn, is dan ook van grote waarde voor de compleetheid van de natuurlijke kringloop van leven en dood. Grote dode dieren zijn niet alleen goed voor de biodiversiteit, maar ook voor biomassaliteit. Er profiteren dus heel veel soorten en grote aantallen van een groot dood dier.
Bijzondere bezoekers
In het buitendijkse gebied aan het Krammer-Volkerak, een voormalige zeearm, doken nog meer opmerkelijke dieren op. Op wildcamerabeelden bleek de ‘Zeeuwse’ wolf ruim een dag eerder aanwezig dan dat hij overdag op de Thoolse akkers werd gezien en gefilmd. Hij heeft kennelijk de hele maandag in het gebied vertoeft alvorens via de akkers verder te trekken. Uiteindelijk is hij via de Brabantse wal weer verdwenen. Vermoedelijk dook deze wolf recent op in het Vlaams-Brabantse grensgebied rondom de Kalmthoutse heide.
Wildcamerabeelden bij de dode wisentkoe (Bron: Esther Linnartz-Nieuwdorp)
Afscheid
Naast wolf waren ook boommarters en vossen zichtbaar op de beelden, maar meer bijzonder is de reactie van reeën, paarden en wisenten op het dode dier. Zowel ree als konikpaard waren eerst nieuwsgierig, maar eenmaal dichterbij schrokken ze enorm en renden ze weg. Wisenten en rode geusrunderen daarentegen kwamen wel dichterbij om te snuffelen. De wisenten likten zelfs aan de vacht van het verse dode dier. Ze zijn nog verschillende keren langs geweest, terwijl de bezoeken van ree en paard eenmalig waren. Wellicht om ‘afscheid’ te nemen van hun kuddegenoot. Dit doen meer wildlevende grazers en kan weken duren.
Door het gebied lopen twee fraaie wandelroutes. Kijk hier voor meer informatie. De dode wisent ligt in een gedeelte dat niet toegankelijk is voor het publiek. Dode dieren zijn onmisbaar in de natuur. Lees er meer over op dooddoetleven.nl.
Tekst: ARK Natuurontwikkeling, FREE Nature en Stichting het Zeeuwse Landschap
Foto’s: Esther Linnartz-Nieuwdorp, FREE Nature; Leo Linnartz, ARK Natuurontwikkeling; Fabian Schulting
Film: Esther Linnartz-Nieuwdorp, FREE Nature