Tips voor meer groen in tuin en directe leefomgeving

Meer dan de helft van de 17 miljoen Nederlanders woont in een stedelijke omgeving. Dat aantal neemt toe. Reden te meer om steden klimaatbestendig en waterrobuust in te richten. Groen helpt daarbij. Zo krijgt water tijdens een regenbui in steden door de bebouwing en verstening nauwelijks de kans om de bodem in te zakken. Dit zorgt voor wateroverlast. Groen in tuinen en in de openbare ruimte kan regenwater vasthouden en opnemen. Ook zorgen al die stenen ervoor dat de stad flink opwarmt in de zomer. Zo is het in de stad veel warmer dan in het omringende platteland. Bomen, struiken en ander groen fungeren als natuurlijke koelers. Ook is groen belangrijk voor de biodiversiteit. Juist die biodiversiteit staat onder druk in de stad. Een rijk insecten- en dierenleven begint bij gevarieerd groen. Zo kunnen bijen en bloemen niet zonder elkaar.  

Woelen in de stad

Kim Nelissen woont in een dichtbebouwde wijk met veel inwoners en weinig groen. Dit blijkt ook als je haar buurt (de Utrechtse wijk Lombok) bekijkt op de nieuwe Atlas-tool Check je plek. De hoeveelheid groen krijgt de slechtst mogelijke score. Toch woont Kim er sinds haar studententijd met veel plezier.

“Het voelt een beetje als een klein dorp”, vertelt ze. “Veel kleine gezellige straatjes en niet allemaal dezelfde winkels, zoals in de stad. Maar dat groen miste ik wel."

Op een braakliggend NS-terrein lag stadsmoestuin en natuurspeelplaats Cremertuin. "Ik kon de laatste zes vierkante meter grond adopteren", vervolgt Kim. "En voilà, mijn moestuin was geboren! Heerlijk vind ik, dat woelen in de grond en plantjes zaaien."

Deze hobby groeide uiteindelijk uit tot Kims website Moesmeisje. "Hiermee wil ik mensen inspireren. Want je hebt echt geen grote tuin nodig om uit je tuin te kunnen eten.”

Groene oase

Eens een stadsmens, altijd een stadsmens? “Haha", lacht Kim. “Dat weet ik niet hoor. Soms lonkt zo’n groene rustige omgeving wel. Maar woon jij niet in het groen, dan zorg je dat groen bij jou komt wonen!" 

Van haar kleine stadstuin maakte Kim een groene oase. "Mijn stadstuin is niet heel groot en heeft de vorm van een pijpenlaatje. Maar door heel veel verschillende planten te gebruiken, heb ik nu mijn eigen stadsoerwoud. En het is nu een stuk koeler in de zomer door al die planten. Ook maakte ik een bijenhotel en een vogelbadje. Toch leuk, een paar logeetjes in mijn tuin?"

Kim hoorde vaak 'dat wil ik ook, zo'n groene tuin'. Met haar kersverse bedrijf Fleur Toch Op! helpt ze mensen om hun leefomgeving te vergroenen. Dat kan ook als je maar een paar vierkante meters hebt, alleen een balkon of misschien wel helemaal geen tuin.”

Creatief met geveltuin

Kijk maar naar Kims geveltuin! Kim: “Ik heb geen voortuin en zo’n kale straat oogt erg ongezellig. Daarom maakte ik een geveltuin voor mijn huis. Ik liet planten omhoog groeien langs de muur en zette planten neer in potten. Rond de boom voor mijn huis maakte ik een boomspiegeltuin." 

Kim kreeg van de gemeente een subsidie voor de aanleg van de boomspiegeltuin. "De gemeente kwam zelf compost brengen", aldus Kim. "Hoe leuk is dat!" Wel benadrukt Kim: "Je kunt nog zoveel groen in je straat hebben, maar als dit niet onderhouden wordt, dan verliest het z'n waarde. Alles wat je aandacht geeft, groeit. Maar het omgekeerde geldt helaas ook. Mijn plantjes hebben gelukkig aan aandacht geen gebrek!"

Wat kun jij doen voor meer groen? Hoor het van Kim!

• Haal die tegels eruit en maak één of meerdere mooie borders met een combinatie van bloembollen en vaste planten erin. Denk ook aan kruiden zoals kamille, citroenmelisse en salie. Ze bloeien prachtig en de bijen zijn er dol op.
• Weinig ruimte? Zet potten neer. Planten als de Spaanse margriet, petunia’s, campanula en fuchsia doen het prima in een pot.
• Heb je een kale muur? Fleur hem op met een mooie klimplant.
• Geen tuin of balkon? Sloop een paar stoeptegels en maak een geveltuintje. Zet er bijvoorbeeld een zonnebloem, stok- of klimroos in. Vul het aan met narcissen, tulpen en vaste planten zoals zonnehoed en Japanse anemoon in pot.
• Bomen in de straat? Beplant de boomspiegel (de ruimte om de boom). Combineer bloembollen, eenjarige wilde bloemen en vaste planten.
• Maak met een insectenhotel of vogelbadje/huisje van je tuin een vakantieparadijs voor bijen, vlinders en vogels.

Meer mogelijk dan je denkt!

Check op Check je plek hoe groen jouw woonomgeving is. Woon je net als Kim in een niet zo groene omgeving in Utrecht en wil jij ook je leefomgeving groener maken? Kijk dan eens op de website van de gemeente Utrecht. Zo heb je geen toestemming nodig van de gemeente voor de aanleg van geveltuinen en boomspiegels en het plaatsen van plantenbakken. En als je samen met je buurt iets wilt ondernemen, is daar een speciaal fonds voor, het Initiatievenfonds.

Maar ook in andere gemeenten is er van alles mogelijk. Kijk op de website van jouw gemeente voor meer informatie.

Ook je tuin vergroenen?

Kijk hoe je tuin kunt vergroenen op huisjeboompjebeter.nl. Of lees op een bijvriendelijke tuin bij Milieu Centraal hoe jij de bijen kunt helpen te overleven door je tuin bijvriendelijk in te richten. De IVN maakte mooie De Vriendelijke Tuin- tuincheckkaarten. Check hoe vriendelijk jouw tuin is en ga aan de slag. Volgens de IVN heb je echt geen groene vingers of veel geld nodig.

Tekst: Jeannine Brand, Atlas Natuurlijk Kapitaal
Foto's: Dyve Media, fotoarchief Kim Nelissen