Herfst komt laat op gang; vergelijk de GrowApp-foto’s
De Natuurkalender, GLOBE Nederland, Wageningen UniversityNa een paar gure dagen ziet het ernaar uit dat de temperatuur de komende twee weken weer op gaat lopen. Ideale omstandigheden om van de intredende herfst te gaan genieten. Het is altijd weer interessant te zien hoe het verhaal van de herfst zich gaat ontwikkelen. De herfst van 2016 kwam zeer laat op gang door een extreem warme septembermaand. In 2017 kwam de herfstkleuring al vroeg op gang, maar verliep vervolgens zeer langzaam door de hoge temperaturen in oktober en het uitblijven van vorst. In 2018 veroorzaakten de zeer droge omstandigheden al vroeg verkleuring en bladval, maar de echte herfstkleuring kwam voor de meeste boomsoorten beduidend later dan in 2017 op gang.
Herfstkleuring komt laat op gang
Dit jaar lijkt ook weer een laat jaar te worden. Echte nachtvorst hebben we nog niet gehad. Na een nachtvorst komt de bladverkleuring op gang. Op 20 september ging vooral in het zuiden van het land de minimumtemperatuur aan de grond net onder het vriespunt. Het lijkt echter vooralsnog niet koud genoeg te zijn geweest om de bladverkleuring op grote schaal in gang te zetten. Tot nu toe lijkt de bladverkleuring later dan in 2017 en 2018 op gang te komen, maar eerder dan in 2016. De gemiddelde temperatuur in september was 17,4 °C. Dit jaar 14,5 °C. Uit historische waarnemingen blijkt: hoe hoger de septembertemperatuur, hoe later de bladverkleuring.
Natuurkalender en GrowApp
Via het fenologische netwerk De Natuurkalender kun je doorgeven wanneer diverse boomsoorten voor de helft verkleurd zijn, wanneer ze 100% verkleurd zijn of wanneer alle bladeren van de bomen zijn gevallen. Op Natuurkalender.nl is een overzicht te vinden van de fenologische verschijnselen waar in oktober op gelet kan worden.
Sinds het voorjaar van 2017 kan men met de GrowApp timelapse-video’s maken van de veranderende seizoenen in tuin, straat, landbouwgebied of natuurgebied. De GrowApp is ontwikkeld in het kader van het GLOBE-programma. Hierin werken scholieren samen met wetenschappers en vrijwilligers aan onderzoek naar veranderingen in onder andere bodem, luchtkwaliteit en natuur. Door regelmatig met de GrowApp een foto van de omgeving te maken krijgen we een goed beeld van wanneer, wat, waar in de natuur gebeurd. Belangrijke informatie voor ons onderzoek naar het effect van veranderingen in weer en klimaat op de natuur.
Doe ook mee en download de GrowApp (Android, iOS). Bekijk hier de instructies.
De langste GrowApp timelapse-video’s zijn inmiddels vier jaar oud. Hieronder een hele serie voorbeelden van hoe de stand van de herfstkleuring op dit moment (begin oktober 2019) verschilt met die van vorige jaren.
Timelapse op GrowApp.today (boven)
Timelapse op GrowApp.today (onder)
Tekst: Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University, GLOBE Nederland
Foto's: Arnold van Vliet en GrowApp.today