De rivierrombout is een vrij zeldzame libel, kenmerkend voor het rivierengebied. De soort is Europees beschermd. Omdat de rivierrombout een verborgen bestaan leeft, weten we nog weinig van de soort. Langs de grote rivieren, waar de jonge libellen zich ophouden, komen relatief weinig waarnemers omdat er weinig andere soorten voorkomen. Oudere individuen zwerven van de rivier weg om overal en nergens voedsel te zoeken; zij worden ook weinig aangetroffen. Hoe het met de rivierrombout gaat, is daarom niet goed bekend. Door met zoveel mogelijk waarnemers in de uitsluiptijd van de rivierrombout naar de soort te zoeken, kunnen we gezamenlijk het verspreidingsbeeld actualiseren. Dus doe mee en zoek rivieroevers af op zoek naar deze bijzondere libel!
Wanneer?
De rivierrombout is het beste te inventariseren door te zoeken naar larvenhuidjes en vers uitgeslopen libellen. De oudere libellen vliegen namelijk weg van de rivier en zijn dan moeilijk op te sporen. Het uitsluipen van larve tot imago gebeurt in de periode juni-juli. De eerste uitsluipende dieren van 2019 zijn vanaf 9 juni al gezien. De rivierrombouttelling duurt daarom dit jaar van 20 juni tot en met 15 juli.
Hoe zoeken?
Uitsluipende larven en dus ook de lege larvenhuidjes kunnen overal langs de grote rivieren gevonden worden, meestal op zandstrandjes en keien aan de basis van rivierkribben. Loop zo’n locatie zigzaggend af en zoek goed naar in het kale zand liggende huidjes. Vaak liggen de huidjes op enige meters van het natte zand, in de ‘aanspoelzone’. Dat is de hoogste lijn waar golfslag van de rivier nog net komt en waar veel aangespoeld materiaal ligt. De huidjes zijn licht en waaien makkelijk weg. Kijk daarom extra goed in hoekjes waar weggewaaid strooisel terechtkomt. Hier liggen vaak meerdere huidjes bij elkaar. Ook jonge, pas uitgeslopen imago’s kunnen gevonden worden. Deze bevinden zich vaak in de ruigte achter de zandstrandjes. Ze vliegen weg bij benadering en vallen dan op door hun nog bleke verschijning en zwakke vlucht. Vaak gaan ze een klein stukje verderop weer zitten, zodat ze goed bekeken (en gedetermineerd) kunnen worden.
Nog niet zoveel ervaring en benieuwd hoe de soort te herkennen is? Kijk op de website van De Vlinderstichting.
Waarnemingen doorgeven
Geef je waarnemingen door op Waarneming of gebruik de app ObsMapp. De voortgang van de rivierrombouttelling wordt dan direct inzichtelijk gemaakt op deze website. Ook gegevens die zijn ingevoerd via Telmee of de app NDFF-invoer worden gebruikt, maar deze waarnemingen zijn niet direct zichtbaar op Waarneming. Maak zo mogelijk een foto van het huidje of de libel ter documentatie en voer die in bij je waarneming.
Ook nulwaarnemingen zijn belangrijk!
Het is niet alleen belangrijk om te weten waar de soort gevonden wordt, maar ook waar wel goed naar de soort is gezocht, maar waar hij niet is gevonden. Het is daarom ook mogelijk om voor deze soort nulwaarnemingen in te voeren. Dus als je goed gezocht hebt in geschikt habitat (richtlijn: minimaal een kwartier per 100 meter oever), vergeet dan niet een nulwaarneming in te voeren. Breng je alleen een flitsbezoek en vind je de soort niet, voer dan geen nulwaarneming in.
De rivierromboutteling wordt georganiseerd door De Vlinderstichting, EIS Kenniscentrum insecten en Waarneming.
Tekst: Gerdien Bos, De Vlinderstichting
Foto’s: Marijn Prins; Co Sielhorst; Christophe Brochard