Natuurdebat is springlevend op sociale media

Mensen delen steeds vaker hun foto’s van natuur via Instagram en debatteren massaal via Twitter over het wel of niet bijvoeren van dieren in de Oostvaardersplassen. Ook worden er op grote schaal acties en campagnes georganiseerd via Facebook.

Heftige emoties

Wageningen University & Research heeft voor de komende natuurverkenning van het Planbureau voor de Leefomgeving onderzocht hoe het onderwerp natuur wordt gerepresenteerd op sociale media en hoe dit van invloed is op het maatschappelijk debat rondom de natuur in Nederland. Het onderzoek laat zien dat het onderwerp natuur online springlevend is en dat het overwegend positieve gevoelens oproept. Daarbij gaat het om combinaties met goed, mooi, prachtig, genieten, heerlijk en rust. Verschillende ideeën over wát natuur precies is leiden af en toe ook tot heftige discussies en een gepolariseerd debat. Negatief sentiment speelt zich onder meer af rondom onderwerpen als dierenleed, jacht, natuurbeleid, de politiek, biodiversiteit en de relatie tussen natuur en landbouw.

Nieuw speelveld

De invloed van het digitale debat beperkt zich allang niet meer tot het online domein, maar strekt zich ook uit tot de offline praktijk van natuurbeheer en –beleid. Opvallend is dat sommige actoren, waaronder politici en BN’ers, veel invloed kunnen hebben, ook als zij incidenteel over de natuur berichten. Doordat zij veel gevolgd worden, worden berichten die zij posten veel gelezen en gedeeld. Ook individuele Twitteraars die zich actief in bepaalde natuurdiscussies mengen kunnen een schare volgers opbouwen en in het online debat een grote mate van invloed verkrijgen.

Natuurorganisaties zelf bewegen zich ook actief in de online natuurwereld en zijn ook veel onderwerp van gesprek. Ze informeren over ontwikkelingen in de natuur en binnen hun organisatie, reageren op vragen en agenderen nieuwe onderwerpen en acties. Andere groepen zien we vooral terug in themagerelateerde debatten. Zo is er veel aandacht voor boeren wanneer het gaat over biodiversiteit in landbouwgebieden, weidevogels en insectensterfte. Overheden komen vooral aan bod in discussies over (natuur)beleid en regelgeving.

Toekomst

Digitale ontwikkelingen zijn in sneltreinvaart onderdeel gaan uitmaken van ons dagelijks leven. Het online debat over natuur is slechts één dimensie binnen een breder spectrum aan ontwikkelingen waar de digitale en de fysieke natuurwereld bij elkaar komen. Sociale media spelen een rol van betekenis in de vorming van het sentiment over natuur en in het komen tot offline actie, waarbij deze rol ook het beleid beïnvloedt. Daarmee is wat er op sociale media plaatsvindt ook van invloed op de beleving van natuur en de relatie tussen mens en natuur. Verder onderzoek naar begrip van het debat op sociale media over natuur kan een belangrijke meerwaarde hebben in de discussie over natuurbeheer en -beleid in Nederland.

Tekst: Bas Breman, Wageningen Environmental Research
Foto's: Leo Linnartz, ARK Natuurontwikkeling (leadfoto: kudde koniks in de Oostvaardersplassen); Pexels.com