Het Naardermeer: bolwerk voor de heikikker

In 2019 worden onder de spoorlijn door het Naardermeer zes nieuwe faunapassages aangelegd voor doelsoorten als heikikker en ringslang. Om de effectiviteit van deze maatregelen te kunnen bepalen is in 2018 de uitgangssituatie vastgelegd in opdracht van de Provincie Noord-Holland en in samenwerking met Natuurmonumenten. 

De heikikker heeft een beperkte verspreiding in Noord-Holland. De soort komt voor op Texel, de Bloemendalerpolder, rond het Naardermeer en in het Vechtplassengebied. De soort is beschermd middels de Wet natuurbescherming en staat als Bijlage IV-soort op de Europese Habitatrichtlijn. Voor de Provincie Noord-Holland is het dan ook een beleidsrelevante soort. In en om het Naardermeer worden faunapassages aangelegd en nieuwe natte natuur ontwikkeld waar onder andere de heikikker van kan profiteren. Een nulmeting is uitgevoerd om de actuele verspreiding van de heikikker vast te leggen.

Gerichte heikikkerinventarisaties zijn uitgevoerd in de maand september en de eerste week van oktober vorig jaar. In het veenweidegebied is het najaar immers de beste periode om heikikkers in kaart te brengen. Het overgrote deel van de waarnemingen bestaat dan uit jonge dieren. Het onderzoeksgebied was het centrale deel van het Natura 2000-gebied Naardermeer, de bufferzone er omheen en omliggende polders met een agrarische bestemming. In totaal zijn er 2.636 amfibieën geteld waarvan 459 heikikkers; daarnaast werden er 42 ringslangen geteld.

De heikikker is verspreid waargenomen in en om het natuurgebied Naardermeer, inclusief de bufferzone en het agrarisch gebied. Tijdens het onderzoek zijn ook heikikkers ontdekt in de omliggende polders Overscheense Polder, Nieuwe Keverdijkse Polder, Heintjesrak- en Broekerpolder en Ondermeent. Het onderzoek bevat aanbevelingen ten aanzien van een optimaal beheer voor de heikikker: met name extensivering van het beheer is belangrijk voor de slootkanten en bermen in het agrarisch gebied. Dit kan gerealiseerd worden via af te sluiten beheerpakketten voor agrarisch natuurbeheer.

Er wordt ook gewerkt aan een ecologische verbinding die uitwisseling van heikikkers  tussen het Naardermeer en de Bloemendalerpolder mogelijk maakt.

Klik hier om het rapport te downloaden (pdf: 2.2 MB).

Tekst: Edo Goverse & Raymond Creemers, Stichting RAVON
Foto's: Luc Hoogenstein, Natuurmonumenten; Edo Goverse