Populatie grote vuurvlinders mogelijk verdwenen door beheerfout

Henk de Vries van De Vlinderstichting constateerde het grootschalig en rigoureus schonen tijdens een excursie met ingenieursbureaus, terreinbeheerders en medewerkers van de provincie Overijssel. “Deze excursie was juist bedoeld om te laten zien hoe je leefgebied kunt aanleggen voor een zeldzame soort als de grote vuurvlinder. Het is wel erg zuur dat we dit nu aantreffen”, is zijn teleurgestelde reactie. Het gebied Brandemeer is gelegen in het zuidoosten van de provincie Friesland en bestaat grotendeels uit laagveenmoerassen en petgaten. Via een smalle zone is de Brandemeerse populatie verbonden met een grotere populatie grote vuurvlinders in de Rottige Meente. In 2007 werd de grote vuurvlinder voor het eerst weer in Brandemeer gemeld en vanaf 2011 treft een team vrijwillige vlindertellers elk jaar eitjes aan: een bewijs van voortplanting in dit gebied. De bewuste sloten hebben dit jaar onbedoeld een agrarische aanpak gekregen: al het slootmateriaal werd verwijderd en de oevers werden strak getrokken.

In eerdere jaren werden delen van dit gebied ontzien, waardoor de grote vuurvlinder zich succesvol kon handhaven. Bij navraag bij de beheerder Staatsbosbeheer bleek er sprake te zijn van een ongelukkige samenloop van omstandigheden: een nieuw ingezette kraanmachinist en het ontbreken van de mondelinge instructies over de kwetsbaarheid van dit gebied die in andere jaren wel werd gegeven. Jesler Kiestra, Hoofd Staatsbosbeheer Fryslân reageerde geschokt: “Staatsbosbeheer is hier erg van geschrokken. We zijn zeer trots op de grote vuurvlinder in ons gebied en doen er in het beheer alles aan om de leefomstandigheden van deze zeer zeldzame soort optimaal te houden. Tot onze grote spijt is dit op de locatie Brandemeer niet goed gegaan. We hebben onderzocht hoe dit heeft kunnen gebeuren en hoe we dit in het vervolg kunnen voorkomen”. Deze zomer zal worden bekeken of dit nu het (voorlopige) einde van de aanwezige populatie betekent. Staatsbosbeheer en De Vlinderstichting gaan gezamenlijk een plan opstellen over hoe zij de situatie in de toekomst weer kunnen verbeteren.

Tekst en foto’s: Henk de Vries & Kars Veling, De Vlinderstichting