Natuurvriendelijke oevers onder de loep

De aanleg van natuurvriendelijke oevers is voor waterbeheerders een belangrijk middel voor het behalen van de doelen van de Kaderrichtlijn Water. Het doel van deze Europese richtlijn is het verbeteren van de Europese wateren, zowel chemisch als biologisch. Het idee van natuurvriendelijke oevers is dat zij onder andere bijdragen aan een grotere biodiversiteit en waterberging. Sinds 2009 is zo’n 2500 kilometer natuurvriendelijke oever aangelegd in Nederland. De kosten hiervoor bedragen tot nu toe ruim 110 miljoen euro. De komende jaren worden nog vele honderden kilometers natuurvriendelijke oever aangelegd.

Een groot deel van de reeds aangelegde oevers heeft meerdere jaren de tijd gehad om zich te ontwikkelen. Het bestaande monitoringsprogramma van de Kaderrichtlijn Water geeft weinig inzicht in de feitelijke kansen en beperkingen die de oever in z’n huidige vorm biedt voor flora en fauna. Het is hierdoor moeilijk om antwoorden te krijgen op vragen als ‘Wat is de ecologische meerwaarde van een natuurvriendelijke ten opzichte van een traditionele oever met een steil, standaard talud?’ en ‘Met welke beheersmaatregelen kunnen de omstandigheden voor soorten nog verder verbeterd worden?’.

Momenteel is het veldwerk in volle gang en worden de vegetatie, het type oever en het beheer van meer dan 80, verspreid over het hele land gelegen, natuurvriendelijke én traditionele oevers geïnventariseerd door medewerkers van FLORON. De diversiteit aan vissen en amfibieën wordt onderzocht door RAVON. Eind dit jaar worden de eerste inzichten verwacht.

Het project wordt uitgevoerd met financiële bijdragen van zes waterschappen (Waterschap Vallei & Veluwe, Vechtstromen, Waternet, Rijnland, Stichtse Rijnlanden, Wetterskip Fryslân), twee provincies (Noord-Holland en Gelderland) en de STOWA.

Tekst: Leonie Tijsma & Gabriëlle Jager, FLORON
Foto's: Edwin Dijkhuis; Jeroen van Zuidam