Eieren zoeken
De VlinderstichtingMensen zijn vaak verbaasd als ze tijdens presentaties foto’s te zien krijgen van vlindereitjes. Zeker als je zegt dat die maar 1 tot 1,5 millimeter groot zijn. “Hoe heb je die ooit kunnen vinden” is een veelgehoorde reactie. Nu zijn eitjes ook niet gemakkelijk te vinden en van veel soorten is het zelfs vrijwel onmogelijk, maar als je het gedrag van vrouwtjes leert kennen is het niet zo moeilijk als het lijkt. Vrouwtjes die eitjes gaan afzetten hebben een duidelijk herkenbaar gedrag, Ze ‘krioelen op de vierkante meter’. Ze vliegen heen en weer rond een plant, gaan even zitten en voelen met hun poten en voelsprieten, vliegen weer even op, en dalen weer neer. Dat ‘zoekgedrag’ is heel kenmerkend en als je die vlinder in de gaten houdt, zal je haar op een gegeven moment wat langer stil zien zitten. Met een verrekijker zie je dan mogelijk ook dat het achterlijf gekromd wordt, dan is ze een eitje aan het afzetten. Op die plek kun je vervolgens ook vrij eenvoudig het eitje vinden.
Op dit moment kun je dat waarnemen van vrouwtjes van het oranjetipje bijvoorbeeld in de buurt van pinksterbloem, look-zonder-look of in je tuin op judaspenning of damastbloem. De eitjes worden afgezet op of vlakbij de bloemknoppen en zijn wit als ze net afgezet zijn. Na een dag zijn ze kenmerkend oranje. De citroenvlinder zet de eitjes af op de net ontluikende blaadjes van vuilboom of sporkenhout. Op de nerf van het nog dubbelgevouwen blad wordt één, of zelden enkele, eitjes afgezet. Ook van andere witjes zijn eitjes met behulp van het gedrag van de vrouwtjes prima te vinden. Een aantal brandnetelvlinders zet de eitjes met tientallen bij elkaar af. Dagpauwoog, kleine vos en landkaartje doen dat. Als je zo’n vrouwtje hebt gevolgd en ze verdwijnt onder een brandnetelblad, wacht dan nog een minuut of wat. Als een vrouwtje een keer flink bezig is, laat ze zich niet meer zo gemakkelijk verstoren, maar als ze er net zit is ze nog erg schuw. Kleine vos en dagpauwoog leggen de eitjes in een dikke klont, het landkaartje plakt eitje voor eitje netjes aan elkaar, zodat een soort van kralenketting onder aan het blad hangt. Gehakkelde aurelia en atalanta zetten eitjes één voor één op brandnetel af. Ik ben benieuwd hoeveel vlindereitjes u zult vinden nu u weet hoe u een ei-afzettend vrouwtje kunt herkennen.
Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting