Grauwe Kiekendiefman evenaart leeftijdsrecord

In het eerste levensjaar overleeft slechts 32% van de Grauwe Kiekendieven, dus de meesten worden niet oud. Na het eerste levensjaar zijn de vooruitzichten rooskleuriger, want dan is de jaarlijkse overleving 80%. Hoewel dus ieder jaar twee van de tien volwassen vogels doodgaan, wordt simpelweg door toeval en een beetje geluk een klein aantal vogels behoorlijk oud. 

Ringen

Sinds het begin van de vestiging van Grauwe Kiekendieven in Oost-Groningen is deze broedpopulatie op de voet gevolgd. Een onderdeel daarvan is het ringen van alle nestjongen, waardoor individuen de rest van hun leven als zodanig herkenbaar zijn. Dit levert informatie op over bijvoorbeeld dispersie en overleving. Om herkenning in het veld te vergemakkelijken worden de jongen naast de metalen ring van het Vogeltrekstation voorzien van een zwart gecodeerde gele kleurring, die op afstand met een telescoop afleesbaar is.

Alleen metalen ring

Dit jaar doken er in het studiegebied van WGK twee mannetjes Grauwe Kiekendief als broedvogel op die alleen een metalen ring droegen. Dat zijn spannende vogels omdat ze waarschijnlijk 'van buiten’ komen. Er werd besloten om de vogels te vangen om hun identiteit te kunnen achterhalen. Zou er een Duitser, Fransman, Deen, Pool of zelfs Engelsman bij kunnen zitten? Want hoe Nederlands zijn de Nederlandse Grauwe Kiekendieven nou eigenlijk? Aan de hand van terugmeldingen is daar in 1996 al een artikel over geschreven in Op Het Vinkentouw (Vogeltrekstation).

Vreemde vogels?

Het eerste mannetje liet zich makkelijk vangen. Hij bleek in 2013 als nestjong hemelsbreed op 18 kilometer bij zijn huidige nest vandaan door WGK zelf geringd te zijn. De reden dat de vogel geen kleurring droeg was dat in dat jaar op een gegeven moment de kleurringen op waren. Dit mannetje was een nazaat van ‘Harry’, een Grauwe Kiekendief die in 2005 als ongeringde volwassen vogel voor een radiotelemetrie-project was gevangen. In de periode van 2005 tot en met 2015 (2009 en 2014 niet teruggemeld) broedde Harry in Oost-Groningen, en bracht in ieder geval 30 jongen groot. In 2015 presteerde Harry het om als 14 jarige met succes twee nesten met in totaal negen jongen groot te brengen! Dit broedseizoen is Harry niet teruggezien.

Met iets meer moeite liet het tweede mannetje zich vangen. Ook hij had een Nederlandse ring, en was als nestjong 9 kilometer vanaf zijn huidige nestplek geringd. Echter, deze ring was meer versleten, en bleek maar liefst 16 jaar geleden, in het jaar 2000, aangelegd te zijn! Dankzij de kleurring die hij toen ook kreeg weten we dat hij in 2004 nog in Wittmund, Nedersaksen (D) gebroed heeft. Daarna is hij zijn kleurring kwijtgeraakt. Er zijn dan ook geen terugmeldingen meer van hem geweest.

Interessante terugmeldingen

Deze twee ringterugmeldingen zijn beide interessant en vertellen ons iets over langlevende Grauwe Kiekendieven. De eerste omdat het één van de vele jongen van Harry was, wat nog maar weer eens aangeeft hoe scheef de bijdrage van individuele kiekendieven aan de populatie is. De meeste kiekendieven worden niet oud en produceren maar een paar jongen in hun leven. En dan zijn er een paar oude baasjes die het leeuwendeel van de productie van het totaal aantal jongen voor hun rekening nemen.

De tweede kiekendief is interessant omdat hij zelf zo’n oude vogel is, nu 16 jaar en 1 maand om precies te zijn, en daarmee het leeftijdrecord van Grauwe Kiekendieven op dit moment heeft geëvenaard. 

Tekst: Raymond Klaassen & Madeleine Postma, beiden Werkgroep Grauwe Kiekendief
Foto's: Werkgroep Grauwe Kiekendief; Sije Schotanus; Theo van Kooten