De gestrande potvissen op Texel bij paal 12

Kleinste gestrande potvis was 19 jaar

Ecomare
26-MRT-2016 - De vijf potvissen die afgelopen januari langs de Texelse kust bij paal 12 strandden waren jonge mannetjes, dat was al bekend. Van één van de dode dieren is nu de precieze leeftijd vastgesteld. In een doormidden gezaagde tand van de potvis telden de onderzoekers 19 jaarringen.

Niet perse de jongste

Hoewel het om het kleinste dier ging, slechts 9,6 meter lang, is niet zeker of het ook de jongste was. De lengte en de leeftijd van potvissen lopen niet altijd gelijk op. De tanden van de andere dieren worden later onderzocht.

Leeftijdsbepaling

Een doorsnede van de tand waarop de jaarringen zijn te zienOnderzoekers van Wageningen Imares, die samen met collega’s van de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht de gestrande potvissen onderzochten, hebben op het strand de onderkaken van de dode potvissen veiliggesteld. Van elk dier wordt een tand onderzocht om de leeftijd te bepalen door het aantal jaarringen te tellen. Sclerochronoloog Rob Witbaard van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee NIOZ heeft een van de tanden van de kleinste potvis inmiddels zorgvuldig doorgezaagd, precies op het midden, met een speciale zaagmachine. Alleen zo kun je alle jaarringen zien. Hij telde er 19.

Onderzoek

De onderzoekers van de verschillende instituten zijn nog volop bezig met het onderzoek naar de gestrande potvissen. Ze kijken onder andere naar de inktviskaakjes in de maag van de dieren, om zo iets te weten te komen van welk gebied ze zijn gekomen, en of de verschillende groepen gestrande potvissen oorspronkelijk samen optrokken of niet. Dat doen ze met collega’s uit andere landen. Misschien komen ze er achter waarom de in totaal 29 gestrande potvissen de Noordzee in gezwommen zijn.

Walviszaal

De onderkaak van de kleinste potvis en de doorgezaagde tand zijn binnenkort in Ecomare te zien. Deze zijn een heel stuk kleiner dan de kaak en tanden van de enorme potvis van 65 jaar die nu al in de Walviszaal te zien is!

Ecomare-medewerker Pierre Bonnet vergelijkt de kaak en de tanden met die van de volwassen potvis uit de walviszaal van Ecomare

Symposium

De primeur van de doorgezaagde tand werd op 18 maart bij Ecomare gepresenteerd. Dat gebeurde tijdens het symposium over de toekomst van natuureducatie, dat was georganiseerd ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van Ecomare-medewerkers Pierre Bonnet en Arthur Oosterbaan. Het was een bijzondere verrassing tijdens een geslaagde dag.

Meer weten?

In de digitale encyclopedie van Ecomare kun je meer lezen over potvissen.

Tekst: Ecomare
Foto's: Ecomare (leadfoto: gestrande potvissen)