Wat plakt er op mijn eik?

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

De laatste dagen worden er veel meldingen gedaan van plakkers. Vaak weten de mensen niet om welke soort het gaat, en sturen ze een foto op. Meestal zijn het vrouwtjes van deze nachtvlinder, die bezig zijn met het afzetten van hun eitjes.

Via facebook en Twitter, maar ook via de vraagbaak van Vlindernet, e-mail en telefoon worden ze gemeld. Vaak met opmerkingen als: “Deze zit nu al een paar uur stil op mijn boom en hij doet niets”. Dat laatste klopt dubbel niet. In de eerste plaats gaat het meestal om een zij, een vrouwtje dus. In de tweede plaats zit ze zeker niet stil, maar is ze druk aan het werk, al zien we dat niet een, twee, drie. Ook mannetjes zijn nu te zien, want die zijn overdag actief. Ze vliegen echter zeer snel en met scherpe hoeken en zijn nauwelijks herkenbaar. De mannetjes zijn bruin van kleur.

Plakkervrouwtjes zetten hun eitjes af in pakketjes bij elkaar tussen schorsspleten van loofbomen. Ze dekken de eieren af met haren van hun achterlijf (zie de foto). De eitjes overwinteren in dat spinsel en komen in het voorjaar, van april tot juni, uit. Soms laat de jonge rups zich door middel van spindraden met de wind meevoeren en kan zich zo kilometers verspreiden. De rups verpopt zich in een spinsel tegen de schors, tussen de bladeren of in de strooisellaag.

De plakker is een algemene vlinder die verspreid in het land voorkomt. In de noordoostelijke provincies wordt deze soort echter wel minder waargenomen. Het is een vlinder van bossen, struwelen, parken en tuinen. De waardplanten, waarop de rupsen kunnen overleven, zijn diverse loofbomen en naaldbomen. Zomereik is wel favoriet en daarop kan de soort zelfs schadelijk zijn. Plakkers vliegen van half juni tot eind augustus in één generatie. De mannetjes komen op licht af, maar vliegen ook overdag. De vrouwtjes kunnen nauwelijks vliegen en blijven in de buurt van de cocon. Zo kunnen we ze nu dan ook aantreffen, in de tuin of op eiken langs de weg. Vorige week werden eiken in wegbermen in Gelderland onderzocht in verband met mogelijkheden voor natuurlijke bestrijding van de eikenprocessierups. Tijdens dat veldwerk werden maar liefst 104 vlinders gevonden, vrijwel allemaal ei-afzettende vrouwtjes.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting