Sterke doortrek van goudhaantjes

Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland op [publicatiedatum]

Veel mensen moet het welhaast zijn opgevallen: die pietepeuterige, groene vogeltjes die al fladderend door de tuin schuimen. Goudhaantjes! Het najaar van 2015 kan nu al de boeken in als een topjaar voor doortrekkende goudhaantjes. Op ringbanen worden recordaantallen gevangen en zelfs op trektelposten wordt deze nachttrekker veel gemeld. Waar een klein vogeltje groot in kan zijn.

Goudhaantjes zijn slechts 8,5 centimeter lang en 4 tot 7 gram zwaar. Goudhaantjes moeten bijna de hele dag door voedsel zoeken om de nacht daarop te overleven of om wéér een etappe trekkend af te leggen. Ze zijn te herkennen aan het gele of oranje kruinstreepje, de donkere zijkruinstrepen en het kraaloogje.

Bosjes hoppend
Vanaf 1 oktober worden veel goudhaantjes opgemerkt, de piek was rond 4 oktober. In de mistnetten van het ringstation Westenschouwen (ZL) werden op 5 oktober 266 goudhaantjes gevangen en van een ring voorzien, een recordaantal. Maar ook op trektelposten worden veel goudhaantjes gezien, die al “bosjes hoppend” langs komen. Op 3 oktober konden vanaf De Vulkaan bij Den Haag 141 goudhanen worden genoteerd. Overigens is De Nolle bij Vlissingen onbetwist de beste telpost voor voorbij vliegende goudhanen; hier zijn in het verleden zeer grote aantallen gezien, zoals op 13 oktober 2008: maar liefst 594 exemplaren.

Topjaar
Zoals het er nu uitziet trekken er drie- tot vijfmaal meer goudhaantjes door dan in een gemiddeld najaar. Het laatste topjaar was 2010. Dat er bij ons zoveel gezien worden heeft wellicht te maken met de sterke en langdurige oostelijke windstroming, maar ze hebben ook een goed broedseizoen gehad. Ook in Estland bijvoorbeeld zijn dit jaar veel goudhaantjes op trek. Op veel plaatsen gaf het de indruk van een ware invasie, bijvoorbeeld op de Waddeneilanden. Veel boerenerven kregen daar bezoek van goudhanen, en groepen van 30 tot 40 op één enkel erf waren geen uitzondering. Sommige goudhaantjes waren verzwakt en werden door katten gepakt. Weer andere vlogen zich dood tegen ramen, maar het gros verdween weer na een paar dagen. De trek is waarschijnlijk nog niet voorbij, want normaal loopt deze door tot eind november. Er kan nog een nieuwe trekgolf komen.

Herkomst
Waar komen al die goudhaantjes vandaan? Uit meldingen van geringde goudhaantjes in eerdere jaren blijkt dat ze vooral uit de noordelijke naaldbossen van Scandinavië en Finland komen, en daarnaast uit de Baltische staten en Rusland. In ons land broeden ze ook uitsluitend in naaldbossen. Buiten de broedtijd zie je ze ook in bossen, tuinen en parken met veel loofhout.

Kijk voor de actuele vogeltrek op: www.trektellen.nl en op www.waarneming.nl.

Tekst: Ruud van Beusekom, Vogelbescherming Nederland
Foto's: Birdphoto.nl