Prachtig schouwspel: Haring run in de Grevelingen

Bericht uitgegeven door Stichting ANEMOON [land] op [publicatiedatum]

Tijdens het 16de Die Hard weekend zwommen Ivo Madder, Peter van Rodijnen en Niels Schrieken tegen een prachtig schouwspel aan van een grote school juveniele haring. Op een diepte van 11 meter kwam het trio de bal van duizenden jonge haringen tegen. Dit schouwspel van kleur en beweging doet heel on-Nederlands aan. De vissen zochten in de lampen naar voedsel en zwommen van duiker naar duiker. Peter van Rodijnen was in staat het schouwspel op film vast te leggen. Het wachten was op de zeehond die de bal haring zou opjagen, maar helaas dat gebeurde nu nog niet.

Op vrijdagavond 23 januari 2015 besloten Ivo Madder, Peter van Rodijnen en Niels Schrieken een duik te maken bij de Kerkweg (Den Osse, Grevelingen). Het was prachtig rustig weer en onder water bleek het zicht formidabel. De duik begon goed met twee unieke waarnemingen: een mannetje pitvis en een galathea springkrab.. Na een tijdje begon Peter van Rodijnen druk te gebaren met zijn lamp. Hij had een school zilverkleurige visjes gevonden dat uiteindelijk een school juveniele haring (Clupea harengus) bleek te zijn.

Het is onder water lastig te zien om welke soort zilverkleurig visje het gaat omdat er een aantal soorten voorkomen in Nederland. In dit formaat kunnen het onder andere koornaarvissen, glasgrondels, zeebaarzen, sprotten, harders en haringen zijn (discussie Facebook Die Hard 2015 weekend). Na de duik hebben we aan de hand van foto’s en videobeelden de visjes gedetermineerd. De karakteristieke kenmerken voor haring zijn 1) dat de inplant van de buikvinnen zich net iets achter de inplant van de rugvin bevindt en 2) dat de schubben tussen de buikvinnen en de anaalvin er gladachtig uitzien. De schoolvisjes zijn dus haringen.

Haringen zwemmen in grote scholen van soms miljoenen dieren. Hieraan danken zij hun naam. In het oud-Nederlands werd haring geschreven als ‘heering’ en komt van ‘heer’ in de betekenis van legerschare. Het is dus een vis die in grote scholen als een 'heer' door het water trekt. Door overbevissing nam het haringbestand sterk af, waardoor de regering zich genoodzaakt voelde om in 1977 een zesjarig vangstverbod in te stellen. Door strenge Europese vangstbeperkingen, die nu nog steeds gelden, heeft de haring zich kunnen herstellen en gedijt hij tegenwoordig weer relatief goed. De school vis die Peter van Rodijnen filmde zijn er nog geen miljoenen, maar om duizenden vissen als een bal door het water te zien gaan is een prachtig gezicht.

Het Die Hard weekend is een jaarlijks terugkerend monitoringsweekend voor sportduikers georganiseerd door stichting ANEMOON. Het doel is om zoveel mogelijk verschillende duiklocaties te bezoeken en daar zoveel mogelijk waarnemingen te doen.

Meer mooie waarnemingen? Post ze vooral op het zoutwaterforum.

Tekst: Ivo Madder, Peter van Rodijnen en Niels Schrieken namens Stichting ANEMOON
Foto's: Ivo Madder, Nelos – Hippocampus; Janny Bosman, Janny Bosman
Film: Peter van Rodijnen, onderwaterbeeld.nl

Dank aan Marco Faasse voor zijn nuttige input bij het determineren van de visjes.