Nieuwe haren voor zeehonden

Bericht uitgegeven door Ecomare [land] op [publicatiedatum]

De grijze zeehonden zijn in de rui. Dat merk je niet alleen bij onze grijze zeehonden Bram, Annie en Fokje bij Ecomare, maar ook bij wilde zeehonden in de Waddenzee en de Noordzee. Tijdens het verharen liggen ze zo veel mogelijk op het droge. Op de Engelse Hoek, een zandplaat tussen Vlieland en Terschelling, kun je daarom nu heel veel zeehonden bij elkaar zien liggen. Soms wel meer dan 2.000 in totaal! Deze hoge zandplaat blijft ook tijdens hoogwater droog. Daardoor kunnen de zeehonden langer droog blijven liggen.

Vacht?
Wanneer je een zeehond in het water ziet, zou je niet zeggen dat ze helemaal behaard zijn. Pas wanneer ze opdrogen zie je de vacht van korte haartjes. Die vacht heeft verschillende functies. Het beschermt tijdens gevechten, bij voortbewegen over stenen en zand en tegen de zon. Het korte haar zorgt voor een klein deel ook voor thermoregulatie in het koude zeewater, maar dat is niet de belangrijkste rol van de vacht. Elk jaar verharen grijze zeehonden in maart-april. Hun oude doffe en bruinig verkleurde vacht wordt dan vervangen door nieuwe en prachtig glimmende grijze haren.

Niet alles tegelijk
Wanneer zeehonden verharen, gaat dat in fases. De hele rui duurt ongeveer een maand. Het begint bij de kop, hun snuit wordt het eerst weer mooi grijs. Ook rond de nagels en bij de staart is het begin van de rui te zien. Daarna verhaart de buik en de bovenkant van de rug. Pas als laatste zijn de zijkanten van het achterlijf aan de beurt. Bij onze grijze zeehond Annie was dat een paar jaar geleden extra goed te zien. Zij had in ijzerrijk water gezwommen, waardoor haar vacht een bijna oranje kleur had gekregen. Toen zij ging verharen was het contrast tussen de oude en nieuwe vacht extra groot.

Op het droge
Tijdens de verharing proberen zeehonden zoveel mogelijk droog te blijven. Dit helpt bij het verliezen van het oude haar en de productie van de nieuwe vacht; de verharing verloopt sneller. Ze gaan in deze periode minder te water en kunnen dus niet veel eten. Het koude water vermindert namelijk de doorbloeding van de huid. Hierdoor vertraagt het verharingsproces. Voor een efficiënte verharingsperiode is het erg belangrijk dat zeehonden in alle rust op de hoge zandplaten kunnen liggen.

Onderzoek
Hoewel grijze zeehonden allemaal in de periode maart-april verharen, kan de piek van de verharing elk jaar verschuiven. Het is niet goed bekend hoe dit komt; heeft het met het weer te maken, bijvoorbeeld de hoeveelheid zonlicht, de daglengte of de warmte? Of ligt het aan de beschikbaarheid van voedsel? Ecomare-dierverzorgster Jessica Schop doet onderzoek naar de verharing bij grijze zeehonden. Samen met collega Gerbrand Gaaff maakt ze in deze tijd van het jaar meerdere keren per dag foto’s van onze grijze zeehonden om zo het hele proces te kunnen volgen.

Meer weten?
Niet alleen in Nederland verharen de grijze zeehonden op dit moment. Dit gebeurt langs de hele Noordzeekust. Op het Schotse Orkney-eilandje Linga Holm zagen bezoekers honderden zeehonden aan land komen voor de verharing. Ze maakten er prachtige foto’s van. In onze encyclopedie kun je meer lezen over grijze zeehonden.

Tekst: Ecomare
Foto's: Salko de Wolf; Pam Lindeboom; Sophie Brasseur