Oude bekende blijkt nieuwe soort

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging [land] op [publicatiedatum]

Vanaf februari en zodra de sneeuw weg is, kan het Roze grondschijfje gevonden worden. Sinds kort blijkt dat deze soort, die vrijwel exclusief in Nederland voorkomt, jarenlang een verkeerde naam heeft gedragen. Hij blijkt zelfs nog nooit beschreven te zijn en heeft daarom nu een geheel nieuwe wetenschappelijke naam gekregen.

Al sinds 2000 wordt het Roze grondschijfje in Nederland gevonden in natte en zandige natuurontwikkelingsterreinen tussen het mos, vaak in grote hoeveelheden. Het is in de late winter en het vroege voorjaar een dankbaar onderwerp voor fotografen die graag kleine paddenstoeltjes fotograferen. Het heeft tot 2004 geduurd totdat de Nederlandse mycologen het er over eens waren wat het was. Maar zeldzaam is het binnen zijn biotoop niet. Een echte pionier die het na enkele jaren al voor gezien houdt om dan vaak weer in het volgende natuurontwikkelingsgebied op te duiken. Niemand nam nog de moeite om het onder de microscoop te leggen en moeizaam te controleren of het hem echt wel was. Tenslotte kon je hem immers toch duidelijk herkennen.

Totdat de soort voor het eerst in Duitsland opdook en de Nederlandse paddenstoelenspecialist Stip Helleman gevraagd werd mee te werken aan een artikel hierover. Bij het nauwkeurig nalezen van de originele beschrijving van de soort, die in 1913 in het Latijn geschreven werd en met een Franse (!) titel gepubliceerd werd in een Engels vakblad, bleek dat deze beschrijving niet overeen kwam met het al die jaren in Nederland gevonden paddenstoeltje. Er was zelfs geen enkele beschreven soort te vinden die dezelfde eigenschappen vertoonde als die van het in Nederland regelmatig zo talrijk gevonden paddenstoeltje.

Na overleg met andere Europese specialisten heeft het Nederlandse Roze grondschijfje nu uiteindelijk zijn splinternieuwe, juiste wetenschappelijke naam gekregen. Deze luidt Roseodiscus formosus, gepubliceerd door Wieschollek, Helleman, Baral &.Richter. Deze oorspronkelijk Nederlandse soort is intussen ook op twee plaatsen in Duitsland aangetroffen. Gelukkig hoeft de Nederlandse naam niet aangepast te worden.

Maar wat is dan de echte Discinella menziesii (de oude naam)? Blijkbaar gaat het om een zeer zelden gevonden grondschijfje wat met name is waargenomen op geblakerde grond onder verbrande Gaspeldoorn. Dit is een in Nederland niet veel voorkomende stekelige struik. Voorlopig houden we het dus maar bij ons eigen Roze grondschijfje.

Tekst en foto: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging
Afbeelding: Trans. British Mycological Soc. 4 (1) 1913